Τα μυστικά μιας επιτυχημένης διδασκαλίας

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις   20/5/2022

Η διδασκαλία είναι μία διαδικασία σύνθετη και απαιτεί πολλές δεξιότητες, ώστε να στεφθεί με επιτυχία. 

Όπως σε όλα τα επαγγέλματα, έτσι και σε αυτό του εκπαιδευτικού είναι πολύ δύσκολο να προσεγγίσει κανείς το τέλειο και να πετύχει πραγματικά μία διαφορετική, καινοτόμα και πλήρως επιτυχημένη διδασκαλία. Οι παράγοντες για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι πολλοί και ποικίλοι και δεν θα αναλυθούν σε αυτό το άρθρο. Έχουμε γράψει παρόμοια άρθρα στο παρελθόν και θα γίνει και εκτενέστερη ανάλυση στο μέλλον.

Ποια είναι όμως τα συστατικά για να πετύχουμε τα μέγιστα εκπαιδευτικά αποτελέσματα; Κατά την προσωπική μου άποψη, τρεις είναι οι παράγοντες που μπορούν να καταστήσουν μία εκπαιδευτική διαδικασία επιτυχημένη. Τα τρία δομικά στοιχεία είναι η μεταδοτικότητα του δασκάλου, η δυνατότητα ενσυναίσθησης και η επαγγελματική του κατάρτιση.

Η μεταδοτικότητα είναι κάτι το οποίο σε μεγάλο βαθμό είναι ταλέντο. Το αν μπορούμε να μεταδώσουμε γνώσεις στους άλλους με τον τρόπο που μιλάμε, τη στάση του σώματός μας και τις γνώσεις μας, απαιτεί ταλέντο και χάρισμα που πολλές φορές είναι εκ γενετής δοσμένο. Φυσικά και μπορεί να καλλιεργηθεί. Ωστόσο, μπορούμε να φτάσουμε μέχρι ενός σημείου. Αποτελεί πραγματική τύχη για τους μαθητές και τις μαθήτριες να έχουν ένα χαρισματικό δάσκαλο που να μπορεί να μεταδώσει γνώσεις χρησιμοποιώντας όλους τους δυνατούς τρόπους.

Η ενσυναίσθηση είναι μία δεξιότητα απαραίτητη για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τον χώρο της εκπαίδευσης. Φυσικά αυτή αποτελεί σημαντικό στήριγμα σε κάθε στιγμή της ζωής μας και όχι μόνο στο επάγγελμα που θα ακολουθήσουμε. Είναι πολύ σημαντική για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι νιώθουν οι άλλοι και γιατί πρέπει να κινηθούμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Φυσικά κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι εξόχως σημαντικό να γνωρίζουμε το πώς νιώθουν οι μαθητές μας, αν βαριούνται, αν υπάρχει κάτι που επηρεάζει την απόδοσή τους, αν είναι ευχαριστημένοι με όσα κάνουμε και μπορούμε να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο.

Τέλος, η επαγγελματική μας κατάρτιση είναι κάτι το οποίο καλλιεργείται στο πέρασμα των χρόνων μέσα από την εμπειρία και μέσα από τη διάθεση που έχει ο καθένας από εμάς για να βελτιωθεί. Συνδυαστικά εμπειρία και ενίσχυση γνώσεων μπορούν να προσφέρουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για μία επιτυχημένη διδασκαλία ακόμα και αν δεν έχουμε σε μεγάλο βαθμό κάποια από τις δύο ικανότητες που προαναφέρθηκαν. 

Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί λογικά κινούνται κάπου στον μέσο όρο των τριών παραπάνω δομικών στοιχείων για μία επιτυχημένη διδασκαλία. Όπως σε όλα τα επαγγέλματα, σπανίζει τόσο το ένα άκρο όσο και το άλλο άκρο. Μπορεί δηλαδή να συναντήσει κανείς εκπαιδευτικούς εξαιρετικούς που θα τους θυμάται για μία ζωή όπως και εκπαιδευτικούς που δεν θα ήθελε να τους είχε συναντήσει ποτέ στη ζωή του.

Φυσικά πρέπει να γνωρίζουμε πως έτσι είναι η ζωή και η συναναστροφή μας με άλλα άτομα, ακόμα κι αν αυτά δεν μας προσφέρουν όσα επιθυμούμε, είναι απαραίτητη για να γίνουμε δυνατότεροι και να μάθουν να προσαρμοζόμαστε σε όλες τις καταστάσεις.

Κλείνοντας, είναι καλό να επισημανθεί ότι μία πλήρης διδασκαλία περιλαμβάνει συνδυαστικά και τους τρεις παράγοντες που αναφέραμε παραπάνω. Μπορεί να έχουμε άπειρες γνώσεις αλλά αν δεν μπορούμε να τις μεταδώσουμε καθόλου, τότε τα πράγματα είναι δύσκολα. Μπορούμε πάλι να έχουμε πολλές γνώσεις και να είμαστε αρκετά μεταδοτικοί αλλά αν αδιαφορούμε για τον ψυχοσυναισθηματικό κόσμο των παιδιών, πάλι θα προκύψουν προβλήματα που αργά ή γρήγορα θα τα βρούμε μπροστά μας.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε εμείς ως ενεργοί εκπαιδευτικοί είναι να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε καθημερινά, να δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας, να βελτιώνουμε τις αδυναμίες μας και να καλλιεργούμε τα ταλέντα τα δικά μας και των παιδιών που έχουμε στα χέρια μας. Στο τέλος της ημέρας οφείλουμε να κάνουμε έναν απολογισμό θετικό και να είμαστε εντάξει με τον εαυτό μας και χαρούμενοι για όσα ζήσαμε σε αυτό το ταξίδι...

Λίγα λόγια για το άγαλμα της ελευθερίας

 Μια αγαπημένη ανάμνηση από ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη, με φόντο ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα του κόσμου!

​Ως εκπαιδευτικός, όμως, δεν μπορώ να μην μοιραστώ μερικές σκέψεις και γνώσεις για το Άγαλμα της Ελευθερίας.

​Λίγα λόγια για το Άγαλμα της Ελευθερίας

​Δώρο φιλίας: Ήταν δώρο από τον λαό της Γαλλίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1886, για να γιορτάσουν τη συμμαχία τους κατά την Αμερικανική Επανάσταση.

​Το πραγματικό του όνομα: Το επίσημο όνομά του είναι «Η Ελευθερία που διαφωτίζει τον Κόσμο».

​Τα σπασμένα δεσμά: Ένα από τα πιο δυνατά αλλά λιγότερο γνωστά σύμβολα βρίσκονται στα πόδια του αγάλματος. Υπάρχουν σπασμένες αλυσίδες που συμβολίζουν την κατάργηση της δουλείας και το τέλος της καταπίεσης.

​Γιατί είναι πράσινο; Το εξωτερικό του είναι φτιαγμένο από χαλκό. Το πράσινο χρώμα που βλέπουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα της φυσικής οξείδωσης του υλικού με την πάροδο του χρόνου!

​Ένα σύμβολο ελπίδας και φιλίας μεταξύ των λαών, που μας θυμίζει πάντα την αξία της ελευθερίας.

Η ορθογραφία στο σπίτι: Ένα παιχνίδι για γονείς και παιδιά

Η εκμάθηση της ορθογραφίας μπορεί να φαντάζει «βουνό» για πολλά παιδιά, γεμάτη με κανόνες, εξαιρέσεις και ατελείωτες λίστες λέξεων για αποστήθιση. Ωστόσο, με λίγη φαντασία και δημιουργικότητα, αυτή η διαδικασία μπορεί να μεταμορφωθεί από μια κουραστική υποχρέωση σε μια διασκεδαστική περιπέτεια ανακάλυψης. Ο ρόλος σας ως γονιός δεν είναι να γίνετε ένας αυστηρός δάσκαλος, αλλά ένας σύμμαχος και συμπαίκτης σε αυτό το ταξίδι.

Ας δούμε μερικούς πρακτικούς και ευχάριστους τρόπους για να κατακτήσετε μαζί την ορθογραφία.

1. Κάντε το παιχνίδι

Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν παίζουν. Μετατρέψτε την ορθογραφία σε παιχνίδι και θα δείτε αμέσως τη διαφορά στη διάθεσή τους.

Κρεμάλα: Το κλασικό και αγαπημένο παιχνίδι. Επιλέξτε λέξεις που δυσκολεύουν το παιδί.

Scrabble ή κυνήγι λέξεων: Ενθαρρύνετε το παιδί να σχηματίσει λέξεις. Κάθε σωστά γραμμένη λέξη κερδίζει πόντους.

Ορθογραφικές κάρτες: Γράψτε από τη μία πλευρά μιας κάρτας μια λέξη και από την άλλη μια πρόταση όπου λείπει η συγκεκριμένη λέξη. Το παιδί διαβάζει την πρόταση και προσπαθεί να γράψει σωστά τη λέξη.

2. Χρησιμοποιήστε τις αισθήσεις

Η μάθηση γίνεται πιο ισχυρή όταν συμμετέχουν περισσότερες από μία αισθήσεις.

Γράψιμο στον αέρα: Ζητήστε από το παιδί να γράψει μια λέξη με το δάχτυλό του στον αέρα, λέγοντας ταυτόχρονα δυνατά το κάθε γράμμα.

Πίνακας με άμμο ή αλάτι: Σε έναν δίσκο, απλώστε λίγη άμμο, αλάτι ή ακόμα και αφρό ξυρίσματος. Το παιδί γράφει τις λέξεις με το δάχτυλό του. Η αίσθηση της αφής βοηθά στην απομνημόνευση.

Μαγνητικά γράμματα ή πλαστελίνη: Σχηματίστε τις λέξεις στον πίνακα ή στο ψυγείο με μαγνητικά γράμματα ή φτιάξτε τα γράμματα με πλαστελίνη.

3. Εντάξτε την ορθογραφία στην καθημερινότητα

Κάντε την ορθογραφία μέρος της ρουτίνας σας, χωρίς να μοιάζει με μάθημα.

Η λίστα για το σούπερ μάρκετ: Ζητήστε από το παιδί να γράψει τη λίστα με τα ψώνια. Βοηθήστε το όπου δυσκολεύεται, χωρίς κριτική.

Μηνύματα και γράμματα: Ενθαρρύνετέ το να γράψει ένα μικρό σημείωμα, ένα email ή μια κάρτα στη γιαγιά και τον παππού.

Μαγειρική: Διαβάζοντας μια συνταγή, ζητήστε του να προσέξει και να γράψει τις λέξεις των υλικών που θα χρησιμοποιήσετε.

4. Οπτικοποιήστε τους κανόνες

Οι κανόνες γίνονται πιο κατανοητοί όταν τους βλέπουμε.

Χρωματιστοί κανόνες: Δημιουργήστε έναν πίνακα στον τοίχο. Για κάθε ορθογραφικό κανόνα (π.χ. οι λέξεις που τελειώνουν σε -ώνω), χρησιμοποιήστε ένα διαφορετικό χρώμα μαρκαδόρου για να γράψετε παραδείγματα.

Οικογένειες λέξεων: Βρείτε λέξεις που ανήκουν στην ίδια «οικογένεια» (π.χ. γράφω, γραφείο, γραφικός, γραφή) και γράψτε τις μαζί. Αυτό βοηθά το παιδί να καταλάβει τη ρίζα των λέξεων.

5. Η δύναμη της ανάγνωσης

Η πιο απλή και ίσως η πιο σημαντική συμβουλή. Όσο περισσότερο διαβάζει ένα παιδί, τόσο περισσότερο εξοικειώνεται οπτικά με τη σωστή γραφή των λέξεων. Διαβάστε μαζί κάθε βράδυ, επιλέγοντας βιβλία που του αρέσουν πραγματικά.

6. Επιβραβεύστε την προσπάθεια, όχι μόνο το αποτέλεσμα

Το πιο σημαντικό είναι να χτίσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού.

Δώστε έμφαση στην προσπάθεια που καταβάλλει και όχι στα λάθη. Αντί για «Αυτό είναι λάθος», δοκιμάστε να πείτε «Ήσουν πολύ κοντά! Για να δούμε μαζί ποιο γραμματάκι μας μπερδεύει εδώ;».

Να θυμάστε πάντα πως κάθε παιδί μαθαίνει με τον δικό του ρυθμό. Το μυστικό δεν κρύβεται μόνο στην αποστήθιση, αλλά στη μετατροπή της μάθησης σε μια καινούργια, κοινή και χαρούμενη περιπέτεια. Με υπομονή, αγάπη και παιχνίδι, θα δείτε το παιδί σας να ανθίζει.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΙΨΗΔΙΟΙ

 

Δώστε προσοχή στην υπερβολική ανάλυση των σκέψεών σας

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Ευβοϊκό τύπο στις 16/09/2022

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Πολλές φορές στη ζωή συναντάμε καταστάσεις στις οποίες θέλουμε να έχουμε απόλυτη επιτυχία και να τα κάνουμε όλα τέλεια. Αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και το γνωρίζουμε εκ των προτέρων. Το μυαλό όμως έχει την τάση να μην το αναγνωρίζει και, όπως είναι λογικό, προκαλούμε στον εαυτό μας άγχος και αγωνία, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.

Η αποτυχία και η επιτυχία στη ζωή είναι και θα είναι δεδομένη. Δεν μπορούμε πάντα να νικάμε, δεν μπορούμε πάντα να είμαστε άριστοι, δεν μπορούμε πάντα να τα έχουμε όλα προγραμματισμένα και δεδομένα. Σημαντικά ζητήματα όπως είναι η υγεία μας, πολλές φορές τα παραμελούμε με αποτέλεσμα, όταν περάσει ο χρόνος από πάνω μας, να είναι πλέον αργά. Με άλλα λόγια, βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Προκαλούμε στον εαυτό μας εσωτερικές σωματικές και ψυχικές βλάβες, όχι ηθελημένα, αλλά μόνο και μόνο επειδή το μυαλό μας παίζει διάφορα παιχνίδια.

Ο πρώτος τρόπος να το αντιμετωπίσουμε αυτό είναι να αποβάλλουμε τις αγχωτικές σκέψεις, όταν αυτές έρχονται από μόνες τους στο μυαλό μας. Οι υπερβολικές φοβίες και υπερβολικοί κίνδυνοι υπάρχουν, αλλά οι πιθανότητες να μας συναντήσουν άμεσα είναι περιορισμένες. Αν συμβούν σε εμάς, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε μία εκτενέστερη ανάλυσή τους και να ψάξουμε τις πιθανές λύσεις. Στόχος είναι να κάνουμε τις συνέπειες όσο το δυνατόν ηπιότερες, αφού δεν είναι πάντα εφικτό να τις εξαλείψουμε τελείως. Τα όσα διαβάζετε σήμερα δεν σας οδηγούν σε ένα μονοπάτι για το οποίο δεν πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για το αναπάντεχο και ακραίο γεγονός στη ζωή σας. Απλά μας προτρέπουν να αφιερώσουμε λίγο χρόνο στις σκέψεις μας για το τι θα συμβεί αν προκύψει κάτι το οποίο δεν περιμένουμε και μας δείχνουν καθαρά ότι δεν είναι χρήσιμο στον βίο μας να ξυπνάμε και να κοιμόμαστε με αυτή την έννοια συνέχεια.

Θα μου πείτε πόσο εύκολο είναι αυτό στον σύγχρονο τρόπο ζωής; Οικονομικά προβλήματα, οικογενειακά προβλήματα, άνθρωποι χωρίς όνειρα και προσδοκίες από τη ζωή που μεγαλώνουν σε μία χώρα που δεν προσφέρει ιδιαίτερες ευκαιρίες ανέλιξης, αλλά και σε μία χώρα που πολλές φορές γεμίζει το σακούλι της αισιοδοξίας μόνο και μόνο από το κλίμα της. Η αλήθεια είναι ότι στη σημερινή κοινωνία οδηγούμαστε σε μία κατάσταση που δεν μπορεί εύκολα να αποφευχθεί λόγω των κοινωνικών συμβάσεων. Θεωρούμε δεδομένο ότι αν κάνουμε παιδιά, θα πρέπει να έχουν τα πάντα. Πολλές δραστηριότητες, φροντιστήρια παντός τύπου και οτιδήποτε άλλο χωράει στο μυαλό μας. Πολλές φορές δεν μπορούμε να τα προσφέρουμε όλα αυτά, με αποτέλεσμα να έρχονται στενάχωρες σκέψεις στο μυαλό μας. Ξεχνάμε όμως πως το σημαντικότερο και ομορφότερο δώρο είναι η ίδια η ζωή που προσφέρουμε, είναι η παρουσία μας μέσα στο σπίτι και τα όσα δίνουμε στα παιδιά μας στο μέτρο των δυνατοτήτων μας. Σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι αν τους προσφέραμε ακόμα περισσότερα υλικά αγαθά και δραστηριότητες θα ήταν πιο ευτυχισμένα και επιτυχημένα μελλοντικά.

Το ίδιο φυσικά ισχύει και στη δουλειά μας. Όταν αναλύουμε πολύ τα όσα συμβαίνουν σε επαγγελματικό επίπεδο και θεωρούμε τον εαυτό μας, παρότι δίνει τα πάντα, ότι δεν προσφέρει όσα μπορεί να προσφέρει, τότε αυτόματα η ανάλυση των σκέψεών μας, μας οδηγεί σε χαμηλή αυτοπεποίθηση και περισσότερο άγχος. Δώστε τον καλύτερό σας εαυτό και μη φοβάστε τίποτα. Αργά ή γρήγορα αυτό θα φανεί. Λάθη κάνουμε και θα κάνουμε. Λάθη πρέπει να κάνουμε. Δε χρειάζεται να τα αναλύουμε υπερβολικά ούτε να ψάχνουμε συνεχώς το γιατί. Αυτό που είναι αναγκαίο, μπορεί με λίγη μοναχική ή συλλογική σκέψη, να επιλυθεί, να βρεθεί η αιτία του προβλήματος και να διορθωθεί το ζήτημα που μας απασχολεί, χωρίς να ταλανιστούμε επί ώρες, μήνες, χρόνια καταστρέφοντας τις υπόλοιπες πτυχές της ζωής μας.

Όπως λέμε και εμείς οι ψαράδες, σήμερα δεν έπιασες ψάρι, αύριο δε θα πιάσεις ψάρι, μην το αναλύεις και πολύ, αν είναι να ρθει, θα έρθει. Κρατήστε στο μυαλό σας πως, αν είστε κατάλληλα προετοιμασμένοι, μελετημένοι και εξοπλισμένοι, η τύχη θα έρθει να σας βρει ακόμα και αν αργήσει. Αν κολλήσετε όμως στην υπερβολική αναλυτική σκέψη, μπορεί να μην τολμήσετε ποτέ να κάνετε την κίνηση που πρέπει να κάνετε, το επόμενο μεγάλο βήμα και να μείνετε για πάντα εγκλωβισμένοι και βυθισμένοι σε ένα τούνελ σκέψεων που δεν έχει τέλος…

Μαμά, δε θέλω να πάω σχολείο

Μαμά, δε θέλω να πάω σχολείο

Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις   11/3/2021

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Τα τελευταία χρόνια, είναι αλήθεια ότι έχουμε δεχθεί όλοι και όλες τεράστια πίεση με την κατάσταση που βιώνουμε. Σαν αποτέλεσμα έχουμε γίνει περισσότερο ελαστικοί στην τήρηση των ορίων, περισσότερο ευαίσθητοι σε πολλά ζητήματα που αφορούν τα παιδιά μας.

Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αρκεί να μη γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Μετά το τέλος του εκπαιδευτικού μοντέλου της απόλυτης πειθαρχίας, το οποίο όλοι ομολογούν πλέον πως παιδαγωγικά είχε μειωμένη αξία, περάσαμε στο δημοκρατικό μοντέλο το οποίο φυσικά και έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του πρώτου. Χρειάζεται όμως σωστή διαχείριση για να είναι επιτυχημένο.

Το σχολείο, ως θεσμός, οφείλει να προετοιμάσει τα παιδιά για την ένταξή τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Όταν με το καλό οι μικροί μαθητές και μαθήτριες ενηλικιωθούν και γίνουν πολίτες, θα συναντήσουν στη ζωή τους πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες. Με άλλους θα ταιριάξουν καλύτερα και με άλλους όχι. Στις περισσότερες των περιπτώσεων όμως είναι αδύνατο να επιλέξουν μόνο έναν κύκλο ανθρώπων από τον οποίο θα περιστοιχίζονται με άτομα τα οποία αυτοί επιθυμούν. Είναι αναγκαίο να μάθουμε στα παιδιά μας να προσαρμόζονται σε όλες τις καταστάσεις, καθώς αυτή είναι μία δεξιότητα που θα τους δώσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα στη ζωή τους αργότερα. Να ξεκαθαρίσω εδώ πως δε μιλάω για ακραίες περιπτώσεις.

Από την άλλη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα μικρά παιδιά πολλές φορές, όπως και οι μεγάλοι, θέλουν να περάσει το δικό τους. Αυτό δεν έχει να κάνει με τον χαρακτήρα του παιδιού, αλλά έτσι είναι η ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία. Ακόμη και εμείς ως μεγάλοι αυτό θέλουμε. Γνωρίζουμε όμως ότι δεν είναι πάντοτε εφικτό. Πολλές φορές λοιπόν το παιδί μπορεί να βρει διάφορες δικαιολογίες επειδή απλά ίσως έχει σηκωθεί κουρασμένο και δεν θέλει να πάει στο σχολείο. Θα επιδιώξει λοιπόν να το πετύχει με κάθε τρόπο. Εμείς ως μεγάλοι συχνά μπορεί να έχουμε πει το πρωί: " Τι καλά θα ήταν να μέναμε στο κρεβάτι μας για λίγο ακόμα". Γνωρίζουμε όμως ότι αυτό δεν είναι δυνατό στην κοινωνία που ζούμε και με τις υποχρεώσεις που έχουμε. Τα παιδιά, ιδιαίτερα στο δημοτικό, δεν το κατανοούν αυτό και πρέπει να τους το διδάξουμε. Στις περισσότερες συζητήσεις που γίνονται με τα παιδιά στο μάθημα της μελέτης ή της κοινωνικής αγωγής, γνωρίζουν πάντα τη λέξη δικαίωμα, αγνοούν όμως συνήθως τη λέξη υποχρέωση…

Στην προσπάθειά τους λοιπόν να περάσει το δικό τους μπορούν να βρουν επιχειρήματα όλων των ειδών. Το πιο συχνό είναι ότι κάτι τους φταίει, κάποιος συμμαθητής τους ή κάποιος δάσκαλος. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση είναι να εξηγήσουμε στα παιδιά πως έτσι είναι η ζωή. Τουλάχιστον αυτό κάνω εγώ όταν καμιά φορά το πρωί μου λένε τα παιδάκια μου ότι δε θέλουν να πάνε στο σχολείο. Έτσι είναι οι υποχρεώσεις και οι κοινωνικές συμβάσεις και δεν μπορούμε πάντα να τις αναιρέσουμε.

Το χειρότερο που έχετε να κάνετε είναι να πέσετε στην παγίδα και να αρχίσετε να κατηγορείτε κάποιον μαθητή ή κάποιον εκπαιδευτικό. Αν θεωρείτε ότι αυτό συμβαίνει συνεχώς και είναι μία πάγια κατάσταση, τότε καλά θα κάνετε να μιλήσετε απευθείας στον εκπαιδευτικό της τάξης είτε για ζήτημα που αφορά τον ίδιο είτε για ζήτημα που αφορά τη σχέση μεταξύ μαθητών-τριών. Αν αρχίσετε να κακολογείτε οποιονδήποτε μπροστά στο παιδί, το μόνο που θα καταφέρετε είναι να χάσετε τελείως τον έλεγχο, καθώς η υποβάθμιση του δασκάλου και των συμμαθητών του μπροστά στα μάτια του παιδιού, το μόνο που θα καταφέρει είναι να δυσχεραίνει κι άλλο την παρουσία του στο σχολείο. Θα το κάνει να νιώθει άβολα, θα το κάνει να νιώθει παντοδύναμο και στο τέλος της ημέρας θα θέσετε άθελά σας εμπόδια στην ομαλή κοινωνικοποίησή του που μπορεί να γίνει μέσα από τα βιώματα που πρέπει να αντιμετωπίσει μόνο του στο σχολείο.

Επίσης, έχουμε διαπιστώσει πολλές φορές ότι τα παραπάνω συμβαίνουν και αντίστροφα. Πολλές φορές οι μικροί μαθητές και μαθήτριες, στην προσπάθειά τους να περάσει το δικό τους, επικαλούνται τους γονείς τους κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ώστε να επιτύχουν αυτό που θέλουν. Εκεί είναι ευθύνη του εκπαιδευτικού να δράσει άμεσα, να έρθει σε επικοινωνία με τον γονέα και να διαπιστώσει εάν όντως ισχύει αυτό που υποστηρίζει το παιδί ή απλά είναι μία στρατηγική για να αποφύγει κάτι που μπορεί να μην του αρέσει.

Το μυστικό λοιπόν είναι να καταλάβει κανείς πότε υπάρχει πραγματικά πρόβλημα και πότε το παιδί προσπαθεί να μας χειραγώγησει. Στο 90% των περιπτώσεων συμβαίνει το δεύτερο και μπορούμε να το επιλύσουμε με συζήτηση. Αν θεωρείτε πως έχετε κάποιο πρόβλημα το οποίο είναι παγιωμένο, τότε απευθυνθείτε αμέσως στο σχολείο και μην το αναλύετε δεξιά και αριστερά, καθώς δεν πρόκειται να καταφέρετε τίποτα θετικό. Με συζήτηση και πνεύμα καλής συνεργασίας, τα πάντα μπορούν να βρουν τον δρόμο τους…

Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Οτιδήποτε αξίζει, σπανίζει

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ στη ζωή σας ποια πράγματα για εσάς έχουν μεγαλύτερη αξία; Μήπως αυτά είναι το ζητούμενο για τους υπόλοιπους; Τι είναι αυτό που σας κάνει να τα εκτιμάτε περισσότερο και να ευγνωμονείτε τον Θεό και την τύχη σας;

Είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια, όσο η κλιματική κρίση εντείνεται, τόσο σε περιοχές σαν τις δικές μας, που κινδυνεύουν να ερημοποιηθούν, το χιόνι θα γίνεται σπάνιο. Έχουμε φτάσει πλέον στο σημείο να ψάχνουμε τις νιφάδες με το κυάλι και όταν αυτές πέσουν να κάνουμε σαν τρελοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λες και βλέπουμε πρώτη φορά στη ζωή μας χιόνι. Αυτό συμβαίνει, γιατί, πέρα από την ομορφιά που έχει το συγκεκριμένο καιρικό φαινόμενο, έχει γίνει πλέον πάρα πολύ σπάνιο. Αν για μας λοιπόν είναι το ζητούμενο, για κάποιους άλλους, σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη, το ζητούμενο είναι ο ήλιος. Είναι λοιπόν φανερό πως οτιδήποτε μας λείπει είναι αυτό που ζηλεύουμε και ζητάμε και εμείς. Αν αυτό είναι δύσκολο να αποκτηθεί ή το βρίσκουμε σπάνια, τότε η αξία του μεγεθύνεται, με όσα αυτό μπορεί να σημαίνει.

Στις 14 Φλεβάρη γιορτάζουμε τη μέρα των ερωτευμένων. Μπορεί να θεωρούμε τον έρωτα κάτι συχνό και φυσιολογικό, όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρούμε κάποιον άνθρωπο που θα ταιριάζει απόλυτα με εμάς και να επιλέξουμε τη συνοδεία του για ολόκληρη τη ζωή μας. Το να ταιριάζουμε βέβαια απόλυτα δεν είναι αυτοσκοπός ούτε το ζητούμενο, καθώς η διαφορετική οπτική γωνία σε ποικίλα θέματα δίνει μία άλλη αίσθηση στο ζευγάρι και στη σχέση. Το σπάνιο είναι να βρεις τρόπους να γεφυρώσεις αυτές τις διαφορές και να μην καταλήξεις στον Καιάδα. Λίγο η οικονομική κρίση, λίγο πως έχουμε καλομάθει, λίγο ο σύγχρονος τρόπος ζωής και λίγο η ατυχία μας, δημιουργούν ένα συνονθύλευμα που καθιστούν το να βρούμε τον άνθρωπο της ζωής μας επίτευγμα σπάνιο. Για αυτό λοιπόν, αν υπάρχει κάποιος τέτοιος άνθρωπος δίπλα σας, καλά είναι να το εκτιμάτε και να του δείχνετε καθημερινά την αγάπη σας, όχι μόνο μια φορά τον χρόνο.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα υλικά αγαθά που έχουν υψηλή αξία, όπως και με τους επιτυχημένους ανθρώπους. Πόσα ακριβά αυτοκίνητα έχετε δει να κυκλοφορούν στην περιοχή σας; Μήπως οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες και επενδυτές είναι μετρημένοι στα δάχτυλα; Πόσα ονόματα επιστημόνων έχουν μείνει στην ιστορία; Πόσοι πολιτικοί έχουν ξεχωρίσει στο πέρασμα του χρόνου; Μήπως από τους χιλιάδες αρχαίους φιλόσοφους, έχουν μείνει στην ιστορία κάποια συγκεκριμένα ονόματα; Γιατί η χρυσή λίρα είναι πιο ακριβή από την αντίστοιχη ασημένια; Όλα αυτά τα ερωτήματα φυσικά είναι ρητορικά. Η απάντηση είναι γνωστή. Το μυστικό βρίσκεται στη σπανιότητα της αξίας και της επιτυχίας.

Όσον αφορά την ανθρώπινη επιτυχία, αυτή είναι συνδυασμός ταλέντου, προσπάθεια και τύχης. Μπορεί κανείς να πει πως η μεγάλη επιτυχία σημαίνει ταλέντο, προσπάθεια και λίγη τύχη. Μεγάλη επιτυχία σημαίνει ταλέντο, προσπάθεια και πολλή τύχη. Η τύχη όμως είναι και αυτή σπάνια. Όπως ο σέρφερ είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσει το τεράστιο κύμα που θα μείνει για μία ζωή χαραγμένο στη μνήμη του, έτσι και το απόλυτο στην τύχη μπορεί να συμβεί μία φορά στη ζωή μας ή να περάσει δίπλα μας. Το αν θα το αξιοποιήσουμε ή όχι, σε μεγάλο βαθμό είναι και αυτό θέμα τύχης ανάλογα με την εκτίμηση που θα κάνουμε για την αξία του γεγονότος που αναφερόμαστε.

Γίνεται σαφές λοιπόν από όλα τα παραπάνω πως ερχόμαστε στη ζωή μέσα από την τύχη και τη σπανιότητα και καταλήγουμε στο τέλος της ημέρας πάλι εκεί. Μη διστάσετε στιγμή να κάνετε κάτι που είναι ξεχωριστό και σπάνιο, ακόμη και αν χρειαστεί να πάτε κόντρα στο ρεύμα για να γνωρίζετε την αξία των ανθρώπων και των αγαθών που βρίσκονται δίπλα σας. Κανείς δε γνωρίζει την επόμενη μέρα η σπανιότητα της τύχης και του ταλέντου πώς θα φέρει τα πράγματα… Τα πάντα ρει και η ύπαρξή μας είναι εξαιρετικά μικρή και σημαντική μπροστά στη συμπαντική ζωή. Αξιοποιήστε τη σπανιότητα της ύπαρξής σας στο έπακρο και ζήστε την κάθε μέρα σαν να μην υπάρχει αύριο. Αυτό είναι το πιο σπάνιο και πολύτιμο αγαθό της ζωής σας!

Η ΤΙΤΑΝΟΜΑΧΙΑ 2

 ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ

Θέλει θάρρος και παρρησία να πας κόντρα στον εαυτό σου!

Πολλές φορές βρισκόμαστε στη ζωή μας μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Δεν είναι απαραίτητο να είναι σαν αυτό που βρέθηκε ο Ηρακλής και να αφορά την αρετή και την κακία, αλλά μπορεί να πρόκειται για δύο επιλογές, μία εύκολη και μία πιο δύσκολη.

Από τα δυσκολότερα πράγματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στη ζωή του είναι ο έλεγχος του συναισθημάτων του. Ζήλια, φοβία, υπέρμετρος ενθουσιασμός και ούτω καθεξής μπορεί να οδηγήσουν σε ατραπούς που δύσκολα θα έχουν επιστροφή. Όταν καλούμαστε να πάρουμε μία απόφαση αρκετά σημαντική για εμάς και τους άλλους, πρέπει να σκεφτόμαστε δύο και τρεις φορές και να μην την παίρνουμε ελαφρά τη καρδία. Είναι αναγκαίο να σταθμίζουμε όλους τους παράγοντες, όχι μόνο με τα τωρινά δεδομένα αλλά και με μία ιστορική αναδρομή των όσων έχουμε πράξει και έχουμε περάσει.

Όταν θα έρθει εκείνη η δύσκολη ώρα που θα πρέπει να πάμε κόντρα στους φόβους μας και στα βαθύτερα πάθη μας, είναι απαραίτητο να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να φανούμε δυνατοί και δυνατές. Πέρα από το τι πιστεύουμε, θεωρώ ότι πρέπει να λάβουμε υπόψιν ότι με την απόφασή μας επηρεάζουμε πράγματα και καταστάσεις. Θεωρώ αυτονόητο πως η σκέψη μας πρέπει να βρίσκεται σε ανθρώπους που μας βοήθησαν, συνεργάστηκαν μαζί μας, αλλά και μας στήριξαν σε δύσκολες στιγμές και έχουμε διαγράψει μαζί τους μία πορεία που δεν σβήνεται με μία μονοκοντυλιά. Πάνω από όλους και από όλα είναι οι άνθρωποι με τους οποίους εργαζόμαστε μαζί και με τους οποίους θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε και να συνεργαζόμαστε, άσχετα από τις εντολές που έρχονται από υπουργεία και συνδικαλιστικούς φορείς και από αλλού.

Είναι ηθική μας υποχρέωση να ενημερώσουμε αυτούς τους ανθρώπους για αποφάσεις που μπορεί να τους προκαλέσουν ανάμεικτα συναισθήματα ή να έχουνε επιρροή πάνω τους. Επίσης οι δυνατοί άνθρωποι στέκονται πάντα με ψηλά το κεφάλι και πηγαίνουν κόντρα στο ρεύμα, ακόμα και αν απειλεί η γενική τάση να τους σκεπάσει. Οι πιο πετυχημένοι χώροι εργασίας είναι αυτοί που λειτουργούν σαν μία γροθιά ενωμένοι και πολλές φορές με βάση το γενικότερο καλό βάζουμε το προσωπικό μας εγώ σε δεύτερη μοίρα, ιδιαίτερα όταν η άποψή μας μειοψηφεί. Άλλωστε αυτή είναι και η ουσία της πραγματικής δημοκρατίας. Να αποφασίζω εγώ τι θα κάνω για εμένα και τους ανθρώπους που αγαπώ και όχι να κάνω κάτι μόνο και μόνο για να πάω κόντρα, χωρίς στην πραγματικότητα να υπάρχει κάποια άμεση επίπτωση πάνω σε μένα.

Αυτά τα λίγα για σήμερα. Καμιά φορά δεν χρειάζεται να γράψεις πολλά, όταν πονάς και νιώθεις απογοητευμένος…

Η πιο όμορφη στιγμή της ημέρας είναι όταν ξαπλώνεις λαβωμένος από τη γλυκιά κούραση...

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

 Του Μιλτιάδη Κοτζιάμπαση (Π.Ε. 70)

Η ζωή μας είναι το σημαντικότερο και πολυτιμότερο αγαθό. Δεν μπορεί να μπει σε καμία ζυγαριά ούτε να εκτιμηθεί οικονομικά ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο που έχουν δημιουργήσει τα ανθρώπινα όντα. Είναι αλήθεια πως υπάρχουν μέρες που μπορεί κανείς ή καμία να κουραστεί υπερβολικά και να νιώσει απογοητευμένος από τη ζωή του.

Το γεγονός αυτό δεν πρέπει να μας φοβίζει. Μάλλον θα πρέπει να μας κάνει χαρούμενους και χαρούμενες. Η συχνή ανασκόπηση και ενδοσκόπηση των όσων συμβαίνουν στη ζωή μας, βοηθάνε να καταλάβουμε πως δεν υπάρχει τίποτα ωραιότερο από το να είμαστε χρήσιμοι, να προσφέρουμε και να δημιουργούμε.

Εύκολα μπορεί κανείς να διαπιστώσει βλέποντας γύρω του την κοινωνία πως υπάρχουν άνθρωποι άνεργοι και νέοι πολύ πιο κουρασμένοι από όσους και όσες έχουν κάποια δουλειά. Αυτό που για άλλους είναι το ζητούμενο, αρκετοί-ες το θεωρούν δεδομένο και ίσως δεν το εκτιμούν όσο θα έπρεπε. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι η κούραση που προέρχεται από ψυχολογικούς λόγους μπορεί να είναι πολύ χειρότερη από αυτή που προέρχεται από σωματικούς. Στη δεύτερη υπάρχει δυνατότητα ανάνηψης. Στην πρώτη δεν είναι πάντα εύκολο να συμβεί αυτό…

Θα ήθελα να τονίσω πως φυσικά και πρέπει να κρατήσουμε το μέτρο. Σίγουρα θα υπάρξουν κάποιες στιγμές που θα κουραστούμε περισσότερο και κάποια διαστήματα στα οποία θα είμαστε πιο χαλαροί. Καλό είναι όμως να κοιτάμε γύρω μας και να αναλογιζόμαστε τα όσα συμβαίνουν. Στο τέλος της ημέρας, θα έρθει η ώρα να πέσουμε στο κρεβάτι, σίγουρα μετά από μία κουραστική μέρα, τα μάτια μας θα κλείσουν αμέσως και θα κοιμηθούμε βαθιά και αληθινά. Δεν ισχύει το ίδιο όμως για όσους είναι αναγκασμένοι, έχουν μάθει ή έχουν συνηθίσει, να δέχονται έτοιμη τροφή, χωρίς να να επιδιώκουν να βρουν μία οποιαδήποτε δουλειά, έστω και αν αυτή δεν είναι σχετική με την πανεπιστημιακή τους πορεία.

Το δίλημμα, ζούμε για να δουλεύουμε ή δουλεύουμε για να ζούμε είναι πλαστό. Φυσικά και δουλεύουμε για να ζούμε. Σε αντίθετη περίπτωση θα πεθάνουμε από την πείνα. Φυσικά ζούμε για να δουλεύουμε. Σε αντίθετη περίπτωση η ζωή μας δεν έχει νόημα και η γλυκιά κούραση που έρχεται τα βράδια απουσιάζει, γεγονός που έχει απρόβλεπτες συνέπειες για τη μελλοντική μας πορεία…

Με μέτρο λοιπόν, επιδιώκουμε όσο το δυνατόν να δουλεύουμε περισσότερο, ισορροπώντας τις οικογενειακές μας υποχρεώσεις με τον προσωπικό μας χρόνο για χαλάρωση και ψυχαγωγία είτε μόνοι μας είτε με τα παιδιά μας. Αν χαθεί κάτι από αυτή την εξίσωση, τότε χάνεται η μαγεία της ζωής...

Μην αφήσετε το μυαλό σας να ξεθωριάσει

Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Η δύναμη του μυαλού από αρχαιοτάτων χρόνων μπορούσε να καθορίσει τις πράξεις και τις τύχες των ανθρώπων, αλλά και ολόκληρων λαών. Στη σημερινή εποχή ο ρόλος του είναι εξίσου σημαντικός, όσο κι αν οι μηχανές έχουν μπει στη ζωή μας.

Σε μεγάλο βαθμό τα ταλέντα και οι κλίσεις μας κληρονομούνται από τα γονίδια που περνάνε σε εμάς, αλλά όλες οι έρευνες δείχνουν πως το περιβάλλον που μεγαλώνουμε και ζούμε παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση προσωπικότητας και στη μετέπειτα πορεία της ζωής μας. Μέχρι τα έξι με επτά έχουν αναπτυχθεί οι απαραίτητοι νευρώνες που θα μας συνοδεύουν στον βίο μας, Για αυτό είναι και εξόχως σημαντικό να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα στην εξάσκηση των νοητικών ικανοτήτων του παιδιού στην ηλικία αυτή. Είναι σαν να έχουμε βάλει τα απαραίτητα θεμέλια για να χτίσουμε πάνω τους. 

Αν στα χέρια μας έχουμε ένα πολύτιμο διαμάντι, με την κατάλληλη επεξεργασία μπορούμε να το κάνουμε να λάμψει. Αν πάλι το πετράδι μας δεν είναι τόσο λαμπερό, μπορούμε να το βοηθήσουμε ώστε να αποκτήσει και αυτό τον ρόλο που του αξίζει και ίσως να το κάνουμε ακόμη πιο περιζήτητο. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν ασχοληθούμε μαζί τους, και το ένα και το άλλο θα μείνουν στην αφάνεια. Έτσι ακριβώς μπορούμε να πούμε ότι γίνεται και με τα μυαλά των ανθρώπων. Όσο ταλέντο και αν έχουμε, αν δεν βρεθεί ο κατάλληλος τρόπος να το αναδείξουμε, θα πάει χαμένο. Αλλά ακόμα και αν ανήκουμε στον μέσο όρο, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να ακονίσουμε τον νου μας και να φτάσουμε στο επιθυμητό επίπεδο.

Το βάρος στη σημερινή εποχή μας, την εποχή της οθόνης, πρέπει να πέσει στις επιρροές που μας κάνουν άκριτους και παθητικούς δέκτες μιας εικόνας. Είναι αλήθεια πως η τεχνολογία είναι απαραίτητο εργαλείο. Δεν το αμφισβητεί κανείς. Όμως η αποχαύνωση μπροστά από μία οθόνη τηλεόρασης, κινητού ή tablet, κάνει το μυαλό μας μαλθακό, αποσυνθέτει τη μνήμη μας, γεμίζει το είναι μας πολλές φορές με αρνητικές εικόνες, που απομυζούν όλη την ενέργεια που έχουμε ως άνθρωποι. Επίσης διαλύει τις αναστολές μας για ό,τι μας προσφέρεται ως εύκολη τροφή. 

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς όμως ώστε να αποφύγουμε τα παραπάνω φαινόμενα; Τα πράγματα είναι απλά. Οριοθετήστε το χρόνο που κάθεστε στις συσκευές τεχνολογίας και επιλέξτε προσεκτικά το περιεχόμενο, ιδιαίτερα αυτό που προσφέρετε σε παιδιά, ώστε να είναι αμιγώς εκπαιδευτικό ή τουλάχιστον να τους προσφέρει τα απαραίτητα ερεθίσματα εξάσκησης του νου τους. Δεν πρέπει να λησμονούμε πως το διάβασμα βιβλίων είτε είναι σε έντυπη είτε σε ηλεκτρονική μορφή, είναι αυτό το οποίο οδήγησε την εξέλιξη του πολιτισμού μας στον σημερινό κολοφώνα του. Αφιερώστε τουλάχιστον 45 λεπτά την ημέρα στο να διαβάζετε βιβλία παντός τύπου. Θα δημιουργήσετε νέους και θα συντηρήσετε τους ήδη υπάρχοντες νευρώνες του εγκεφάλου σας. Γεμίστε τη διατροφή σας με φρούτα και λαχανικά και αθληθείτε τουλάχιστον για μισή ώρα καθημερινά. Θα τροφοδοτήσετε τον οργανισμό σας με τα απαραίτητα δομικά υλικά χτισίματος ενός γερού νου. Όλα αυτά φυσικά δεν πηγάζουν από το δικό μου το μυαλό, αλλά είναι αποδεδειγμένα σε πολλαπλά επίπεδα από πληθώρα επιστημονικών ερευνών.

Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσετε το άγχος της καθημερινότητας και τους τρελούς ρυθμούς της σύγχρονης ζωής, είναι να ακολουθήσετε τα βήματα που προαναφέρθηκαν. Σε κάθε άλλη περίπτωση το είναι σας θα δεχτεί πλήγματα. Να γνωρίζετε πως όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο πέφτουν οι αντοχές και οι άμυνες του νου μας και γίνεται ευάλωτος σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος και επιθέσεις παντός τύπου. Φροντίστε να χτίσετε από την πρώιμη ηλικία τις κατάλληλες άμυνες, αλλιώς θα έρθει κάποια στιγμή που θα επαληθευτούν στη ζωή σας τα λεγόμενα του Αριστοφάνη: “Ο νους δε σου παρών αποδημεί.” Δηλαδή, εσύ μπορεί να είσαι εδώ, αλλά το μυαλό σου βρίσκεται αλλού...

Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις 15/11/2019

Δεν υπάρχει η μία και μοναδική παιδαγωγική μέθοδος

Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Πολλές φορές υπάρχουν συζητήσεις γύρω από το ποια είναι η κατάλληλη μέθοδος να ακολουθήσει κάποιος σε κάθε επιμέρους περίπτωση παιδιού. Κατά την άποψή μου, δεν υπάρχει μία και μοναδική παιδαγωγική μέθοδος. Οι παράγοντες οι οποίοι παίζουν ρόλο σε αυτό είναι πάρα πολλοί.

Πρώτος και κύριος είναι η ηλικία. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε το ίδιο ένα παιδί που είναι στα πέντε με ένα παιδί που είναι στα εφτά και με ένα παιδί που είναι στα έντεκα. Το επίπεδο ωρίμανσης είναι διαφορετικό σε κάθε ηλικία. Τα μικρότερα παιδιά δυσκολεύονται να διαχειριστούν τον εαυτό τους, τα συναισθήματά τους, ενώ αντιδρούν πολύ χειρότερα όταν είμαστε αυστηροί μαζί τους σε σχέση με τα μεγαλύτερα. Όσοι και όσες έχουν περάσει από όλες τις τάξεις του Δημοτικού το γνωρίζουν αυτό από πρώτο χέρι. Η ψυχοσύνθεσή τους είναι διαφορετική και ως εκ τούτου πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στον τρόπο που το διαχειριζόμαστε και στις εκφράσεις μας. Αντίθετα, όσο μεγαλώνουμε αποκτούμε τη δύναμη της ενσυναίσθησης, ωριμάζουμε και μπορούμε να δεχτούμε πολύ ευκολότερα τις συνέπειες και την αυστηρότητα.

Από την άλλη, ένας εκπαιδευτικός αντιμετωπίζει στην καριέρα του χιλιάδες τύπους διαφορετικών μαθητών και μαθητριών. Αντιμετωπίζει μαθητές που τους ενοχλεί η φασαρία και πρέπει με κάποιον τρόπο να το διαχειριστεί, εντοπίζει μαθητές που δεν μπορούν να ελέγξουν τον εαυτό τους και πρέπει και αυτό να το επιλύσει, αντιμετωπίζει μαθητές με έντονο το εγώ ή μαθητές οι οποίοι έχουν τελείως χαμηλή αυτοπεποίθηση κ.ο.κ. Εκατοντάδες διαφορετικές προσωπικότητες με τις οποίες έρχεται σε επαφή καθημερινά. Η παιδαγωγική διαχείριση της καθεμιάς τις καθιστά έναν επίπονο και δισεπίλυτο γρίφο.

Όλα αυτά κάνουν το λειτούργημα του εκπαιδευτικού εξόχως σημαντικό, αλλά και απίστευτα δύσκολο. Δεν υπάρχει περίπτωση λοιπόν κάποιος ο οποίος ασχολείται χρόνια με το επάγγελμα να θεωρείται αυθεντία στο οτιδήποτε και να θεωρεί ότι τα κάνει όλα σωστά, γιατί απλά αυτό δεν μπορεί να υφίσταται. Κάποια στιγμή θα χρειαστεί να ανεβάσει τον τόνο της φωνής του στην τάξη, ακόμα και αν αυτό είναι λάθος, μπορεί να του ξεφύγει μία έκφραση που παιδαγωγικά να θεωρείται τελείως ανυπόστατη και δε θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί, να καταφύγει σε απειλές και σε τιμωρίες. Φυσικά θα πρέπει να κάνω μία διάκριση ανάμεσα στην τιμωρία και στη συνέπεια. Η τιμωρία έχει την έννοια της εκδίκησης. Όταν όμως αναφερόμαστε στον όρο συνέπεια θεωρούμε ότι είναι δόκιμο το παιδί να καταλαβαίνει ότι, όταν κάνει κάτι το οποίο δεν είναι μέσα στα κοινωνικά πλαίσια, θα πρέπει να έχει και τις αντίστοιχες συνέπειες. Εφόσον σπάσει κάτι μέσα στην τάξη, είναι αναγκαίο με κάποιον τρόπο να το αναπληρώσει και όχι να χάσει το διάλειμμα. Εφόσον κάνει κάτι το οποίο είναι λανθασμένο την ώρα του διαλείμματος, εκεί μπορεί να εφαρμοστεί και η παραπάνω συνέπεια. Με άλλα λόγια είναι πολύ σημαντικό να βάλουμε από νωρίς τα όρια εκεί που πρέπει να μπουν, αλλά να είναι ανάλογα των αρνητικών πράξεων που επιτελούνται. Η συνέπεια και η τιμωρία ουσιαστικά είναι το ίδιο. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από τις λέξεις. Όμως είτε συνέπεια την πούμε είτε τιμωρία θα πρέπει να είναι αντίστοιχη των πράξεων και να μην περιέχει κούφιες απειλές. Όταν λοιπόν θα μουτζουρωθεί το θρανίο, τότε το θρανίο θα πρέπει να καθαριστεί, ακόμα και αν αυτό μας αφαιρέσει λίγο χρόνο από το διάλειμμα. Αν πετάγεσαι συνεχώς στην τάξη χωρίς να σηκώνεις χέρι, θα πρέπει να στερηθείς για κάποιο χρόνο τη δυνατότητα να μιλάς. Αν πετάξεις το μπουκάλι κάτω, θα το μαζέψεις και αυτό και τα υπόλοιπα. Μόνο όταν νιώσουμε τον αντίκτυπο των πράξεών μας, μπορούμε να τις καταλάβουμε σε νόημα και να τις διορθώσουμε. Σε κάθε άλλη περίπτωση περνάμε το λάθος μήνυμα.

Κατά την άποψή μου, ο πιο σωστός τρόπος παιδαγωγικά των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην τάξη είναι η συζήτηση, η δημιουργία ορίων και η από κοινού λήψη αποφάσεων σε περίπτωση εκτροπής. Πάντα ο κάθε εκπαιδευτικός βρίσκει μία χρυσή τομή ανάμεσα σε αυτόν και τους μαθητές του, η οποία σίγουρα διαφέρει από αυτή που χρησιμοποιούν οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί. Κάποιος ή κάποια μπορεί να χρησιμοποιεί ένα αυτοδιαχειριζόμενο σύστημα πόντων από τους μαθητές και τις μαθήτριες. Ένας άλλος να δημιουργεί ομάδες και μέσα από εκεί να προσπαθεί να καλύψει τις αδυναμίες, αλλά και να βοηθήσει τους μαθητές. Όπως προείπαμε, το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό μοντέλο που θα ακολουθήσουμε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και καθοριστικό ρόλο παίζει η ηλικία αλλά και η προσωπικότητα του ίδιου του εκπαιδευτικού.

Στο σημερινό άρθρο σταθήκαμε περισσότερο σε θέματα που αφορούν την κοινωνικότητα και λιγότερο τη μάθηση. Στην τελευταία υπάρχουν αρκετές ομοιότητες με όσα αναφέραμε, αλλά και πολλές διαφορές. Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω πως υπάρχουν στιγμές που μπορεί κάποιος εκπαιδευτικός να σηκώσει τα χέρια ψηλά και να πει ότι σε κάποια περίπτωση, ό,τι και να κάνεις, δεν μπορεί το πρόβλημα να επιλυθεί. Ακόμα και να νιώσει ότι όλα είναι μάταια, είμαι σίγουρος ότι αν προσπαθήσει να είναι τουλάχιστον εντάξει με τον εαυτό του, σίγουρα κάποια στιγμή ακόμα και στη δυσκολότερη περίπτωση θα προσφέρει ένα μικρό λιθαράκι σε έναν δρόμο αυτοβελτίωσης και διαφορετικής πορείας. Γεννιόμαστε και ερχόμαστε σε αυτό τον κόσμο με τη δική μας ιδιοσυγκρασία και τα δικά μας προσωπικά χαρακτηριστικά. Δεν υπάρχει πάντα η δυνατότητα να αλλάξουμε στοιχεία του χαρακτήρα μας που μπορεί να θεωρούνται αρνητικά. Μπορούμε όμως να τα σμιλέψουμε. Στον δρόμο αυτό, οι εκπαιδευτικοί που θα συναντήσουμε στη ζωή μας θα παίξουν καθοριστικό ρόλο ο καθένας και η καθεμία με τον δικό του ξεχωριστό και διαφορετικό τρόπο…

Θα μου επιτρέψετε να κλείσω το σημερινό άρθρο με ένα από τα αγαπημένα μου ποιήματα του Κωστή Παλαμά:

Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!

Κι ό,τι σ’ απόμεινε ακόμη στη ζωή σου,

Μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!

Χτίσ’ το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!

Κι αν λίγη δύναμη μές στο κορμί σου μένει,

Μην κουρασθείς. Είν’ η ψυχή σου ατσαλωμένη.

Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθιά,

Ο πόλεμος να μην μπορεί να τα γκρεμίσει.

Σκάψε βαθιά. 

Τι κι αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;

Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί

Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη,

Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι!

Κωστής Παλαμάς, "Στον Δάσκαλο"

Τα σχολεία ανοίγουν ξανά. Τα παιδιά είναι έτοιμα, οι γονείς;

 

Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Ευβοϊκό τύπο στις 30/09/2022

Μία νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε. Μικροί και μεγάλοι περιμένουν με ανυπομονησία τα όσα θα διαδραματιστούν αυτό το σχολικό έτος. Όπως είναι λογικό, οι μικρότεροι μαθητές, έχουν άγχος για το νέο περιβάλλον στο οποίο θα βρεθούν. Οι μεγαλύτεροι σκέφτονται τις αυξημένες απαιτήσεις που υπάρχουν καθώς μεγαλώνει κανείς.

Τα παιδιά όμως προσαρμόζονται σε όλες τις καταστάσεις γρήγορα και εύκολα σε αντίθεση με τους ενήλικες που όσο μεγαλώνουν αλλοιώνεται η ιδιότητα της προσαρμογής. Καθώς τα χρόνια περνούν, είναι λογικό ο άνθρωπος να μην επιθυμεί πολλές αλλαγές και να θέλει σιγουριά και ασφάλεια. Σε έναν χώρο, όπως είναι το σχολείο, όπου υπάρχουν καθημερινά δεκάδες μεταβλητές, αυτό είναι λογικό να προκαλεί άγχος στους γονείς σε βαθμό μεγαλύτερο και από αυτό που έχουν οι μαθητές και οι μαθήτριες.

Καθοριστικό ρόλο στο σημείο αυτό πρέπει να παίξουν οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι μέσα από τη σωστή διαχείριση και ενημέρωση των γονέων, θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν κάποια πράγματα και να περιορίσουν τις ανησυχίες τους. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει ο δάσκαλος της τάξης να είναι ανοιχτός σε σκέψεις και ιδέες χωρίς παρωπίδες, αλλά ταυτόχρονα να οριοθετεί και τη γραμμή εκείνη που δεν επιτρέπει παρεμβάσεις στη δουλειά του και στο παιδαγωγικό του έργο.

Κάποιες συμβουλές λοιπόν που θα μπορούσαμε να παραθέσουμε στο σημερινό άρθρο και είναι ικανές να περιορίσουν το άγχος των γονέων είναι οι εξής:

Αφήστε τα παιδιά να ωριμάσουν και μην τα πιέζετε υπερβολικά. Κάθε πράγμα στον καιρό του. Βοηθήστε τα να προσαρμοστούν σε όλες τις καταστάσεις. Είτε αυτές απαιτούν περισσότερη δουλειά είτε περισσότερη χαλαρότητα. Όσο πιο μικροί αποκτήσουμε την παραπάνω δεξιότητα, τόσο μεγαλώνοντας θα αντιμετωπίσουμε λιγότερα προβλήματα.

Μην είστε όμως και υπερβολικά χαλαροί, γιατί τότε θα το εκμεταλλευτούν και τα αποτελέσματα στο τέλος θα σας προκαλέσουν μεγαλύτερο άγχος. Κρατήστε το μέτρο σε όλα τα πράγματα στη ζωή σας, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι Έλληνες.

Κάθε αρνητική κατάσταση που προκύπτει στην τάξη, στο διάλειμμα ή κατά τη διάρκεια της φυσικής αγωγής, δεν είναι ενδοσχολική βία. Ενδοσχολική βία σημαίνει να μη θέλει ο μαθητής να έρθει στο σχολείο γιατί καθημερινά δέχεται λεκτικά και σωματικά χτυπήματα. Αυτό δεν είναι εύκολο στο δημοτικό να συμβεί, καθώς οι μαθητές και μαθήτριες είναι πιο αγνοί, ενώ συνήθως υπάρχει και υπεύθυνος εκπαιδευτικός στην τάξη που περνάει ώρες εκεί και διαπιστώνει καταστάσεις.

Μην αγχώνεστε για τις συζητήσεις στα παιχνίδια και τις διαφωνίες που μπορεί να υπάρξουν στο σχολείο. Το σχολείο είναι μία μικρογραφία της κοινωνίας. Είναι λογικό λοιπόν να αφήσουμε τους μαθητές και τις μαθήτριες να διαφωνήσουν, να διαχειριστούν καταστάσεις μόνοι τους με τη σωστή καθοδήγηση των εκπαιδευτικών.

Αφήστε τις έριδες που μπορεί να έχετε, για οποιαδήποτε λόγο, με άλλους γονείς του τμήματος έξω από το σχολικό περιβάλλον. Το μόνο που μπορεί να καταφέρετε είναι να προκαλέσετε μεγαλύτερα προβλήματα στο ίδιο σας το παιδί και να κάνετε δυσκολότερο το έργο του εκπαιδευτικού.

Βάλτε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα και κρατήστε το σταθερό. Με αυτό τον τρόπο θα αποφύγετε τις απρόσμενες καταστάσεις και τις διαφωνίες που προκαλούν εντάσεις.

Απολαύστε τις στιγμές χαλάρωσης, όταν σας δίνονται, και αφιερώστε χρόνο στα παιδιά σας.

Κόψτε κάθε γκρίνια από την αρχή. Κάντε ξεκάθαρα ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μεγάλων και των μικρών. Μην μπαίνετε σε συζητήσεις χωρίς νόημα καθώς θα γεμίσετε με άγχος.

Να τηρείτε με σαφήνεια τα όρια στην οικογένεια. Είναι καλό και ασφαλές για τα παιδιά να γνωρίζουν ποιος είναι ο μεγάλος και ποιος ο μικρός στο σπίτι.

Όταν συμβαίνουν αρνητικές καταστάσεις που οφείλονται στα παιδιά σας, εξηγήστε τους πως υπάρχουν ανάλογες συνέπειες. Για παράδειγμα, αν σπάσουν ένα βάζο από τα νεύρα τους, θα πρέπει να το πληρώσουν από το χαρτζιλίκι τους.

Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας. Τα παιδιά σας είναι τα πάντα. Μην ξεχνάτε όμως ότι και εσείς είστε άνθρωποι και χρειάζεστε τον προσωπικό σας χρόνο. Αυτό δεν πρέπει να σας προκαλεί τύψεις. Είναι φυσιολογικό και αναζωογονητικό.

Θα μπορούσαμε να γράφουμε ιδέες και συμβουλές για ώρες, αλλά σταχυολογήσαμε τα σημαντικότερα σημεία που πηγάζουν από τα χρόνια εμπειρίας μας στην εκπαίδευση. Το άρθρο αυτό πρέπει να διαβάζεται ξανά και ξανά στην έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς. Δυστυχώς με τα χρόνια διαπιστώνουμε ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν μάθει και χειραγωγούν με πολλούς και διάφορους τρόπους τους γονείς τους και αυτό αργά ή γρήγορα φτάνει στη σχολική μονάδα. Προσπαθήστε να καταλάβετε πότε υπάρχει στην πραγματικότητα πρόβλημα και πότε όχι και μην αφήσετε αρνητικές συμπεριφορές να επαναλαμβάνονται. Από τα χρόνια της απόλυτης τάξης και πειθαρχίας, περάσαμε στα χρόνια της ασυδοσίας, κάτι που μπορεί κανείς να το συναντήσει ευρύτερα στην κοινωνία μας, από την τήρηση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας έως και την τήρηση των πιο απλών νομοθετημάτων. Το βασικό θεμέλιο στο χτίσιμο του χαρακτήρα των μαθητών και των μαθητριών πέρα από τη γονιδιακή τους δεξαμενή, είναι το οικογενειακό περιβάλλον και μετέπειτα το σχολικό. Οτιδήποτε και να κάνει ο δάσκαλος ή η δασκάλα, αν ο γονέας δεν κατανοήσει σε βάθος τα όσα γράφτηκαν παραπάνω, τότε τα πράγματα θα είναι πιο περίπλοκα για όλους…

Καλή σχολική χρονιά λοιπόν με υγεία, πανδαισία σκέψεων και χωρίς άγχος.

Οι δυσκολίες της ζωής μάς χαλυβδώνουν

 Του Μιλτιάδη Κοτζιάμπαση

  

Πολλές φορές έρχονται στιγμές στον βίο μας  η έκβαση των οποίων δεν είναι στο χέρι μας. Κανείς δεν μπορεί να τις προβλέψει, ανήκουν στην κατηγορία των λεγόμενων Μαύρων Κύκνων. Ο καθένας - η καθεμία λοιπόν από εμάς θα πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος τόσο ψυχολογικά όσο και σε όλους τους άλλους τομείς για το απρόσμενο γεγονός.

          

Η αβεβαιότητα άλλωστε υπάρχει από την αρχή της ζωής μας μέχρι και το τέλος της. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με απόλυτη ακρίβεια και να καθορίσει την ιστορική γραμμή της ζωής του. Τι μπορούμε εμείς να κάνουμε λοιπόν;

         Σε πρώτη φάση δεν είναι δυνατόν να ζούμε συνεχώς με τον φόβο ότι θα μας συμβεί κάτι το οποίο δεν έχουμε υπολογίσει, θα αλλάξει τα πλάνα μας και θα μας αιφνιδιάσει. Ουσιαστικά όποιος και όποια έχουν στο μυαλό τους συνεχώς αυτό το πράγμα είναι σίγουρο πως θα είναι δυστυχισμένοι, θα πέσουν σε κατάθλιψη και γενικώς θα περάσουν μία ζωή μίζερη και άχαρη. Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε και να ζούμε την κάθε μας μέρα σαν να μην υπάρχει αύριο.  Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως πρέπει να πάψουμε να κάνουμε σχέδια και να ονειρευόμαστε, γιατί και τότε πάλι θα βρεθούμε σε ένα αβυσσαλέο πηγάδι. Αυτό της απόλυτης  οκνηρότητας.

        Η κατάλληλη ψυχολογική προετοιμασία - στήριξη μπορεί να μας εφοδιάσει με τα κατάλληλα όπλα, ώστε να σταθούμε όρθιοι σε κάθε ατυχία που μας συμβαίνει. Χωρίς τα παραπάνω να σημαίνουν πως πρέπει να τρέχουμε όλη μέρα στους ψυχολόγους, πολλές φορές  υποτιμούμε τη βοήθεια που αυτοί μας προσφέρουν. Από την άλλη, στη σύγχρονη εποχή του διαδικτύου, αλλά και της εύκολης πρόσβασης στην αγορά βιβλίων σε παγκόσμιο επίπεδο η δυνατότητα που μας  δίνεται σε προσωπικό επίπεδο να μορφωθούμε και να αποκτήσουμε άμυνες μέσω της γνώσης είναι άπειρη. Ταυτόχρονα πέρα από την άμυνα μπορούμε να δημιουργήσουμε και τα κατάλληλα αναχώματα που, αφού μας προστατέψουν, θα μας δώσουν σε συνέχεια τη δυνατότητα να ξεπηδήσουμε από μέσα τους και να περάσουμε στην επίθεση συνθλίβοντας την ατυχία ή  αντιμετωπίζοντάς την με αξιοπρέπεια και ψηλά το κεφάλι.

         Όλα βέβαια τα παραπάνω έχουν μία βασική προϋπόθεση.  Πως δεν είμαστε μοιρολάτρες και άκριτα δογματικοί άνθρωποι.  Άλλωστε οι ίδιες οι Γραφές σύγχρονες και παλαιότερες το λένε:  Άμα δεν βάλεις και το χεράκι σου, δεν μπορεί ο Θεός να κάνει τα πάντα. Φυσικά ο κάθε άνθρωπος μπορεί να βρει  διάφορα στηρίγματα που θα τον βοηθήσουν να βγει αλώβητος από το ξαφνικό γεγονός. Για αυτό και πρέπει να σεβόμαστε οτιδήποτε μπορεί να στηρίξει τους ανθρώπους, εφόσον φυσικά δεν βλάπτει τον υπόλοιπο κοινωνικό περίγυρο. Κι εδώ πολλές φορές βρίσκονται τα όρια ανάμεσα στην ελευθερία και στην ασυδοσία.

       Σε δεύτερη φάση πρέπει να μελετήσουμε τη θεωρία των πιθανοτήτων και αρκετές φορές να συμπεριφερόμαστε ανάλογα με αυτήν. Όταν λοιπόν γνωρίζουμε ότι οι τελευταίες είναι μαζί μας, είναι αναγκαίο να μην προτρέχουμε και να μην παίρνουμε αποφάσεις χωρίς σύνεση που ύστερα θα τις μετανιώσουμε. Όταν όμως πάμε κόντρα στις πιθανότητες ή  αυτές μας αγνοούν, τότε θα πρέπει να αρχίσουμε σιγά-σιγά να χτίζουμε άμυνες, είτε μέσω της στωικότητας, είτε μέσω βοήθειας.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στο χρηματιστήριο, αν γνωρίζουμε τι πράττουμε, τις περισσότερες φορές θα τα καταφέρουμε. Αν πάλι αναγνωρίζουμε πως κάνουμε κινήσεις με  ισχυρό ρίσκο, καλό είναι να είμαστε συνειδητοποιημένοι και να αναμένουμε τις απώλειες. Άποψή μου είναι πως θα συναντήσουμε πολλές φορές στην αγορά και στη ζωή μας Μαύρους Κύκνους. Όχι όμως τόσους για να μας καταστρέψουν, αφού οι άσπροι θα είναι πάντα περισσότεροι. Αγοράζουμε λοιπόν μετοχές με τις οποίες θα μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι τα βράδια και να έχουμε  ήρεμο το κεφάλι μας. Προετοιμαζόμαστε για την ατυχία που θα έρθει κάποια στιγμή  και όταν θέλουμε να αυξήσουμε τις πιθανότητες του ρίσκου προβαίνουμε σε πολύ μικρές τοποθετήσεις σε τέτοιου είδους εταιρείες ή κρατάμε πολύ λίγες θέσεις σε αυτές που αποδείχτηκαν σκάρτες.

Θα ήθελα να κλείσω το σημερινό μου άρθρο με μία ρήση του Ησίοδου,  ο οποίος πολύ εύστοχα είχε τονίσει από την αρχαιότητα  πως γεμάτη συμφορές είναι η γη, το ίδιο και η θάλασσα. Οπότε η επιτυχία μας θα κριθεί στο τέλος από το  κουράγιο και τη δύναμη που δείξαμε απέναντι στις αντιξοότητες που συναντήσαμε και από τις οποίες τελικά καταφέραμε να βγούμε νικητές και ασπροπρόσωποι, χωρίς να μας λυγίσουν, ατενίζοντας τις υπέροχες μέρες που ανοίγονται μπροστά μας....

Καλό Σαββατοκύριακο

Οχτώ πράγματα που οι έξυπνοι γονείς δε θα αγόραζαν στα παιδιά τους

Αν δεν πληρώσουν γι’ αυτό, δε θα το εκτιμήσουν. 

Το να αγοράζεις στα παιδία οτιδήποτε ζητήσουν, μπορεί να είναι κάτι παραπάνω από μια αντανακλαστική κίνηση για πολλούς γονείς, αλλά η αίσθηση της συσσώρευσης πολλών πραγμάτων μπορεί να είναι σκληρή για τα καλομαθημένα παιδιά, όπως σημειώνει η Nancy Irwin, μια θεραπεύτρια στο Los Angeles με πολλούς ευκατάστατους πελάτες. Τα πάντα έχουν να κάνουν με το πώς θέλουμε να δείχνουμε προς τα έξω, συμπληρώνει η ίδια. Αυτό μερικές φορές μπορεί να είναι δυσβάσταχτο για τα παιδιά μας. 

Με αφορμή λοιπόν αυτούς τους γονείς, έχω συμπληρώσει μια λίστα με επτά πράγματα(πέρα από το αυτοκίνητο) που θα ήταν καλό να μην αγοράσετε στα παιδιά σας ακόμη και αν σας ικετεύουν πέφτοντας στα πόδια σας. 

Νέες ταινίες

Ήμουν σε ένα video club πρόσφατα και είδα μια γυναίκα να αγοράζει για το τετράχρονο κοριτσάκι της μια στοίβα από DVD. Ίσως θα ήταν προτιμότερο να πήγαινε με την κόρη της στο θέατρο ή απλά να τις νοίκιαζε με 1,33$ τη μία. Εκτός αν το παιδί πρόκειται να παρακολουθήσει την κάθε ταινία ξεχωριστά από δεκαπέντε φορές. Σε κάθε άλλη περίπτωση η αγορά τους δεν αξίζει. Υπάρχουν όμως πολύ καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει το παιδί από το να βλέπει την ίδια ταινία δεκαπέντε φορές. 

Νέα βιβλία

Αν και υποτάσσομαι στο να αγοράζω νέα βιβλία περιστασιακά, αποφεύγω να το κάνω, αφού παίρνω την κόρη μου και πάμε κάθε εβδομάδα στη  βιβλιοθήκη. Η προηγούμενη μητέρα, πέρα από τις ταινίες, αγόρασε και πέντε βιβλία. Τα χρήματα που έδωσε θα βρουν αντίκρισμα μόνο άμα διαβαστούν ξανά και ξανά. Όπως και να έχει, τα βιβλία της βιβλιοθήκης είναι πολύ φτηνότερα. 

Τηλεόραση για το υπνοδωμάτιο.

Υπάρχουν πολλά ηλεκτρονικά gadget με τα οποία μπορούν να διασκεδάσουν γονείς και παιδιά. Δεν είμαι κατά στο να αγοράσετε στο παιδί μια φορητή παιχνιδομηχανή ή ένα tablet. Φυσικά, θα πρέπει να τα χρησιμοποιούν μέσα σε στενά όρια και με πρόγραμμα. Μια τηλεόραση στο δωμάτιο όμως, ιδιαίτερα αν είναι καλωδιακή, είναι ακόμη μια δικαιολογία για να κάτσει τo παιδί στο δωμάτιο μόνο, χωρίς μάλιστα να έχουμε πρόσβαση στο τι βλέπει.

Οι γονείς είναι αναγκαίο να βοηθήσουν το παιδί να καταλάβει τη διάκριση μεταξύ δικαιωμάτων και προνομίων. Ναι, κρατήστε το παιδί ασφαλές και ευτυχισμένο, άλλη μην το κάνετε να βλέπει το οποιοδήποτε προνόμιο σαν βασικό δικαίωμά του.

Smartphone

To να έχει κάνεις ένα μπορεί να φαντάζει απαραίτητο, αλλά ένα παιδί που συνήθως είναι με τους γονείς του ή στο σχολείο, τι το χρειάζεται; Μερικά πράγματα της λίστας, όπως το τηλέφωνο, μπορεί να μην είναι μια παράλογη αγορά, αν το παιδί σας αποταμιεύει χρήματα και μπορεί να πληρώσει γι’ αυτά. Κάποια παιδιά στην προεφηβεία μάλιστα, μπορεί να το χρειάζονται, αν και οι δύο γονείς δουλεύουν. Βέβαια, οι γονείς θα πρέπει να τα θεωρούν αρκετά υπεύθυνα, ώστε να μπορούν να διαχειριστούν με σωστό τρόπο το κινητό.

Σε κάθε περίπτωση, τα smartphones, τα iPods και οι άλλες ηλεκτρονικές συσκευές δεν διδάσκουν κάτι δημιουργικό και κοστίζουν πάρα πολύ. Μπορούμε να βρούμε τρόπους και εμπειρίες που θα μας φέρουν πιο κοντά με τα παιδιά μας και θα τα μάθουν να υπολογίζουν το δίπολο κόστος-συμπεριφορά. 

Οτιδήποτε μας ζητάν

Ένα κουτί με καραμέλες από το μπακάλικο, ένα ποτό στο mall ή ένα παιχνίδι από το κατάστημα, αποτελούν συνήθως πράγματα στα οποία οι γονείς ενδίδουν εύκολα. Ενώ « τα κεράσματα » μπορεί να ανήκουν στην ωραία πλευρά της ζωής, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να μάθουν στα παιδιά πώς να ζυγίζουν τις επιλογές τους και να παίρνουν αποφάσεις.

Η  Margene Salzano μια μητέρα τριών παιδιών και mommy blogger σημειώνει: « Στο σπίτι μας έχουμε ένα κανόνα. Σε κάθε παιδάκι αναλογούν τέσσερα μικρά δωράκια το μήνα. Δεν αναφερόμαστε στο κόστος ( αν και αυτό δεν ξεπερνά τα 20$ ). Επειδή ακριβώς τα παιδιά δικαιούνται τον ίδιο αριθμό δώρων, νιώθουν ίσα. Αν αυτό που θέλουν είναι πολύ ακριβό, τους λέμε να επιλέξουν κάτι άλλο. Τα δωράκια συχνά μπορεί να είναι κάτι μικρό, όπως μια πορτοκαλάδα ή μια φιγούρα με κάποιον ήρωα.

Εγώ και ο σύζυγος μου συχνά τους κάνουμε μικρές επιπλέον εκπλήξεις, χωρίς ωστόσο να τις περιμένουν ποτέ, γι’ αυτό και τις εκτιμάνε. 

Βίαια βιντεοπαιχνίδια.

Ενώ δεν μπορείτε να ελέγξετε τι κάνει το παιδί σας σε κάποιο ξένο σπίτι, μπορείτε να το εμποδίσετε από τα παίζει βίαια παιχνίδια στο σπίτι σας, απλά μη αγοράζοντάς τα. Έτσι, και ελέγχετε τα είδη των παιχνιδιών και γλιτώνετε χρήματα.

Για την Angela Saiza, μια μάνατζερ στις επικοινωνίες, το να μην αγοράσει στο γιο της το “ Grand Theft Auto – San Andreas” ήταν το πιο λογικό πράγμα που μπορούσε να σκεφτεί. Ακόμα και οι υπάλληλοι στο μαγαζί που παίρνει τα παιχνίδια, της είπαν πως το συγκεκριμένο εκπαιδεύει τα παιδιά ώστε να γίνουν γκάνγκστερ. 

Κατοικίδια ζώα

Ο Jeff Stephens, ένας πατέρας, λέει πως η κόρη του θέλει πάντα να έχει διάφορα κατοικίδια. Πέρα από το οικογενειακό σκυλί, της αρνήθηκε τα υπόλοιπα. Γλίτωσε επίσης, από το να μετατρέψει το σπίτι του σε φάρμα.

Παρότι εξαρτάται από τα πόσα χρήματα θέλετε να ξοδέψετε για ένα κατοικίδιο, το τελευταίο αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο για να διδάξατε στο παιδί σας την υπευθυνότητα. 

Καταλήγοντας, το σημαντικότερο είναι να μάθουν τα παιδιά από νωρίς πως δεν μπορούν να έχουν οτιδήποτε επιθυμούν. Αν οι γονείς δεν λένε συχνά όχι, όταν τα παιδία είναι σε μικρή ηλικία, τότε δημιουργείται μια υπέρμετρη αίσθηση δύναμης, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην κόλαση, όταν μπουν στην εφηβεία. Κανείς δεν το θέλει αυτό. Ούτε καν οι άνθρωποι που δεν είναι ακόμη γονείς.

Μαθαίνοντας Διαφορετικά