ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2025

Ένα χελιδόνι δε φέρνει την άνοιξη

Του Μιλτιάδη Κοτζιάμπαση


 Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις 28/06/2019
Πολλές είναι οι μέρες που αναρωτιέμαι γιατί να είναι τόσα τα δεινά που μαστίζουν αυτή την πανέμορφη χώρα, γιατί η κακοδαιμονία μας συνεχίζεται επί χρόνια και γιατί δεν γίνεται τίποτα για να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Πλησιάζοντας σε άλλη μία εκλογική αναμέτρηση, είναι λογικό αυτές οι απορίες μου να εντείνονται και θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου μαζί σας.

 Ξεκινώντας έχω την εντύπωση πως δεν καταφέραμε ποτέ να ωριμάσουμε σαν έθνος μετά την απελευθέρωσή μας και το ξεκίνημα της νέας ελληνικής ιστορίας. Ο τρόπος που είχαμε μάθει να ζούμε και να δουλεύουμε (είναι πολλά τα 400 χρόνια σκλαβιάς όντως), να σκεφτόμαστε και να αντιδρούμε στις καταστάσεις,  αφομοιώθηκε κατά μία έννοια μέσα μας και τελικά κατέστη πολύ δύσκολο να επιτευχθεί μία δημιουργική επανεκκίνηση.

Να αναφερθούμε όμως στην τήρηση των νόμων. Σαφέστατα οι πρόγονοί μας πέρασαν απεχθέστατα χρόνια, δυσκολίες που εμείς ούτε καν μπορούμε να φανταστούμε στη σημερινή εποχή. Στα πλαίσια αυτά αναγκάστηκαν να αντισταθούν και φυσικά να επαναστατήσουν, αφού ήταν ο μόνος τρόπος να αντιδράσουν στην υπερβολική φορολογία και στις κατάφωρες αδικίες των κατά τόπους δυναστών. Δυστυχώς όμως ο τρόπος αυτός αντίδρασης δεν κατέστη δυνατόν να αλλάξει μετά από τις πρώτες προσπάθειες ορθοπόδησης του Νεοελληνικού Κράτους.  Η διάχυτη ανομία η οποία μας ακολουθεί ακόμα και σήμερα υπονομεύει καθημερινά το κράτος δικαίου και πολλές φορές αναγκάζει τον πολίτη να προβεί και αυτός σε παρανομίες στην προσπάθειά του να επιβιώσει. Από την άλλη πλευρά, για πολλούς ανθρώπους αυτό είναι καθημερινή νοοτροπία. “Αφού ο γείτονάς μου παρανομεί, γιατί να μην το κάνω και εγώ, κορόιδο είμαι;”. Έτσι φτάνουμε στο σημείο να θεωρούμε πως η τήρηση των κανόνων και των νόμων που ψηφίζονται από το ελληνικό κοινοβούλιο είναι ένα θέμα προαιρετικό, ένα ζήτημα που πότε μας αφορά και πότε δεν μας αφορά, ανάλογα με το τι μας βολεύει. Επίσης, η ταχύτητα με την οποία εκδικάζονται υποθέσεις δημιουργεί ένα κλίμα αρνησιδικίας το οποίο με τη σειρά του καλλιεργεί την ατιμωρησία. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως σαν λαός δεν έχουμε τη νοοτροπία των συμβιβασμών, αλλά αντίθετα φημιζόμαστε για τη δικομανία μας. Εδώ ακριβώς είναι που θα παραθέσω τη δεύτερη σκέψη μου.

Μας αρέσει δεν μας αρέσει, από την αρχαία Ελλάδα ακόμη, τα γονίδιά μας έχουν μέσα πολύ ισχυρό το ένστικτο του ατομικισμού το οποίο δυστυχώς στις μέρες μας συνοδεύεται και από την αποποίηση των ευθυνών. Στο παραπάνω κλίμα ανομίας που περιγράφηκε και με επιχείρημα το συλλογικό καλό, κανείς δεν φέρει τελικά ευθύνη για τίποτα. Κανέναν και καμία δεν αφορούν οι συνέπειες για ό,τι γίνεται  και όλοι μας και όλες μας είμαστε άμοιροι των ευθυνών μας. Στην προσπάθειά μας να προστατέψουμε το άτομό μας, είμαστε ικανοί να βάλουμε φωτιά στο σπίτι του γείτονα ή να του σκοτώσουμε την κατσίκα, μόνο και μόνο για να νιώσουμε εμείς καλύτερα ή και επειδή αυτό θεωρούμε δίκαιο. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονιστεί πως μέσα από το γενικότερο καλό μπορεί ο καθένας μας ατομικά να προοδεύσει. Σε αντίθετη περίπτωση, όσο και λαμπροί χαρακτήρες να είμαστε, θα μένουμε στην αφάνεια. Η κουλτούρα της συνεργασίας όμως απαιτεί και αυτή υψηλό επίπεδο και χρόνια καλλιέργεια. Μπορεί το πρώτο τα τελευταία χρόνια να το προσεγγίζουμε, καθώς μειώνεται όλο και περισσότερο ο αναλφαβητισμός, όμως το δεύτερο φαίνεται ακόμα πως δεν έχει ωριμάσει μέσα μας, καθώς συνέφερε τους κατακτητές μας να είμαστε πάντα διαιρεμένοι και ποτέ ενωμένοι. Με βάση αυτό δεν είναι παράξενο που χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος που μπήκαν μαζί μας στα μνημόνια αποχώρησαν από αυτά πολύ νωρίτερα.... Το πολιτικό μας προσωπικό και το κράτος είναι κατ’ επέκταση μία μικρογραφία της κοινωνίας μας.

Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό είναι και το ζήτημα της παιδείας. Ενώ βλέπουμε ανθρώπους να μορφώνονται, να σπουδάζουν και να αποκτούν πτυχία και μεταπτυχιακά όλο και περισσότερο, την ίδια στιγμή βλέπουμε ότι απέχουμε από τις βασικές αρχές ενός ηθικού και ολοκληρωμένου ανθρώπου ο οποίος έχει εκπαιδευτεί να σέβεται και να ζει μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο. Αυτό συνδέεται βέβαια άμεσα και με τον ατομικισμό που αναφέραμε παραπάνω.  Δε μας ενδιαφέρει αν θα πετάξουμε το σκουπίδι μας κάτω, αν θα καπνίσουμε ενώ δεν επιτρέπεται, αν θα περάσουμε με κόκκινο ή δε βάλουμε ζώνη, αν πιούμε και πάρουμε το τιμόνι, αν παρκάρουμε στη θέση των αναπήρων, αν δεν φοράμε κράνος στο μηχανάκι, αν δεν βάζουμε ζώνη στο παιδί μας και αν, αν, αν… 

Όλα αυτά δείχνουν ότι μπορεί να βγάζουμε μορφωμένους ανθρώπους από τα πανεπιστήμιά μας, χωρίς βασικές αρχές όμως.  Ουσιαστικά νομίζουμε πως όλα αυτά επηρεάζουν εμάς προσωπικά και κανέναν άλλον, αλλά η πραγματικότητα είναι αδυσώπητη. Κάθε μία από τις παραπάνω πράξεις επηρεάζει σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και τους συνανθρώπους μας. Από την πλαστική σακούλα που θα πετάξουμε και θα περάσει στην τροφική αλυσίδα, μέχρι το ατύχημα που θα πάθουμε με το μηχανάκι και θα επιβαρύνει το ασφαλιστικό μας σύστημα, όλα αυτά είναι ένας κρίκος, που πρώτα από όλα φυσικά αφορούν τη ζωή μας, αλλά και σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των παιδιών μας.

 Πολλοί νέοι και νέες προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο πάνω σε αυτά τα ζητήματα και βλέπουμε να δημιουργούνται πολλά κινήματα και στη χώρα μας και παγκοσμίως τα οποία έχουν σαν σκοπό  να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τις επιπτώσεις των πράξεών μας επάνω στο κοινωνικό σύνολο. Όμως όπως λέει και ο τίτλος, και ιδιαίτερα στη χώρα μας αυτές οι περιπτώσεις είναι εξαιρέσεις, μεμονωμένα χελιδόνια τα οποία μπορεί να σηματοδοτούν μία άνοιξη η οποία όμως είναι ακόμη πολύ μακριά. Μία άνοιξη που αν δεν έρθει πρώτα στα σχολεία μας, δε θα έρθει ποτέ και στην κοινωνία μας. Μία άνοιξη που εμείς οι δάσκαλοι έχουμε υποχρέωση να βοηθήσουμε τα παιδιά να μυρίσουν και να απολαύσουν τα ευεργετήματά της,  τα οποία στο κάτω-κάτω θα περάσουν  στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους βάζοντας τη σφραγίδα και αποτελώντας το εχέγγυο για ένα καλύτερο μέλλον.



Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2025

Πελίας και Ιάσονας

Μια σύντομη αφήγηση (≈3 λεπτά) για την αρχή της Αργούς: πώς ο Ιάσονας φύλαξε μυστικά στο Πήλιο, το μονοσάνδαλο που προκάλεσε τον Πελία, η αποστολή για το Χρυσόμαλλο Δέρας και οι Αργοναύτες. Ιδανικό για μαθητές Γυμνασίου — απλό, γρήγορο και εκπαιδευτικό. Παράλληλα: Χείρων, Ήρα, Αθηνά, Άργος, Συμπληγάδες πέτρες και το ταξίδι προς την Κολχίδα. Υπότιτλοι: Ελληνικά.

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2025

Φυσικά και μπορεί να υπάρξει τεχνολογική εξάρτηση


Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις 22/10/2021


Τα τελευταία χρόνια, και μέσα στο κύμα της πανδημίας, η χρήση των τεχνολογικών μέσων πήρε ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις. Μικρά παιδιά από την ηλικία του νηπιαγωγείου ακόμα ήρθαν σε επαφή με τα νέα επιτεύγματα σύγχρονης τεχνολογικής επανάστασης που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

Το γεγονός αυτό από μόνο του δεν αποτελεί κάτι το οποίο είναι αρνητικό. Αντίθετα, μέσα σε μία εποχή απομόνωσης και αποξένωσης ήταν ένας τρόπος να έρθουμε πιο κοντά με τους δικούς μας ανθρώπους, τους φίλους μας και τους συμμαθητές μας ή τις συμμαθήτριές μας και τους δασκάλους μας. Η τεχνολογία, όπως και όλα τα δημιουργήματα του ανθρώπου, αποτελούν εργαλεία που μπορεί να έχουν διττή χρήση στη ζωή μας.

Δυστυχώς παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια πως πληθαίνουν τα συμπτώματα εξάρτησης μικρών παιδιών από ηλεκτρονικές συσκευές. Μαθητές και μαθήτριες που από πολύ νωρίς χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να έχουν την απαραίτητη ωριμότητα, που επισκέπτονται ακατάλληλες ιστοσελίδες και που περνούν πάνω από 8 και 10 ώρες την ημέρα σε μία συσκευή, παρουσιάζουν αντιδράσεις ανάλογες με αυτές των εξαρτησιογόνων ουσιών όταν απομακρύνονται από αυτή. Τσιρίδες, κλάματα, χτυπήματα και διάφορες εμμονές είναι τα συμπτώματα που μπορούν να μας χτυπήσουν το καμπανάκι.

Λύση φυσικά δεν είναι να αφήσουμε τα παιδιά να βρεθούν εκτός τόπου και χρόνου ή ηλεκτρονικά αναλφάβητα. Λύση είναι να είμαστε δίπλα τους κατά τη διάρκεια χρήσης αυτών των συσκευών, να τους καθοδηγούμε πώς θα τις χρησιμοποιούν σωστά (παράδειγμα μέσα από εκπαιδευτικά παιχνίδια, σκάκι, παιχνίδια ενδυνάμωσης του μυαλού και ούτω καθεξής) και, όταν παρατηρούμε ότι παρουσιάζεται κάποια από τα παραπάνω γεγονότα, να λαμβάνουμε άμεσα μέτρα ακόμα και αν αυτό απαιτεί να στερηθούν για κάποιο διάστημα την αγαπημένη τους συσκευή.

Πρόκειται για ένα στοίχημα πολύ δύσκολο για τους γονείς, καθώς πολλές φορές είτε δεν υπάρχει χρόνος για να γίνει αυτό, είτε δεν έχουν ιδέα πώς να χειριστούν τις τεχνολογικές συσκευές που νιώθουν ότι έρχονται από μία άλλη εποχή, είτε θέλουν να ξεκουραστούν και επιτρέπουν στα παιδιά να ασχοληθούν με οτιδήποτε θέλουν σε μία οθόνη μόνο και μόνο για να κάνουν ησυχία.

Όταν λοιπόν χαθεί ο έλεγχος, δύσκολα ανακτάται. Φτάνουμε στην εφηβεία και τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Χαζά παιχνίδια, ακατάλληλες σκηνές και ακατάλληλες πράξεις, γίνονται παραδείγματα προς μίμηση οδηγώντας και δημιουργώντας γενιές αποχαυνωμένες και καταθλιπτικά μεγαλωμένες. Νεαροί που κατουριούνται πάνω τους για μία θέση στο παιχνίδι, ακριβώς όπως κάνουν και οι άρρωστοι τζογαδόροι στο καζίνο, νεαροί και νεαρές που ξυπνούν στις 3:00 τα ξημερώματα για να μην τους καταστρέψουν τα κάστρα, νεαροί και νεαρές που έχουν σαν πρότυπο αυτούς και αυτές που με το photoshop προβάλλονται σαν τέλειοι-ες μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πόσο βάρος μπορεί να αντέξει άραγε μία παιδική και εφηβική ψυχή;

Τα χρόνια της αθωότητας έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τα μονοπάτια της αρετής και της κακίας που ο Ηρακλής βρήκε μία φορά μπροστά του, οι νέοι και οι νέες μας τα συναντάνε καθημερινά. Αν δεν τους βοηθήσουμε να ανακαλύψουν τον δρόμο της τεχνολογικής Αρετής, τότε μπροστά τους ανοίγεται μία άβυσσος που οι σειρήνες της είναι τόσο γλυκές που ακόμα και εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα πολλές φορές να τις απαρνηθούμε. Ναι λοιπόν στη χρήση της τεχνολογίας, αλλά με μέτρο, σωστή οριοθέτηση και καθοδήγηση μέχρι να μπορέσουμε να ανοίξουμε τα φτερά μας.

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

Ένδοξη μέρα

 


Ένδοξη μέρα



Μέρα ηρωική

Μέρα δοξασμένη

Μέρα που για πάντα

στο μυαλό μένει χαραγμένη!



Μέρα που οι Έλληνες

έδωσαν την ψυχή τους,

για μία Πατρίδα ελεύθερη

και για την τιμή τους!



Μέρα ζωντανή

Μέρα ανδρειωμένη,

στην ιστορία αθάνατη

για μία ζωή θα μένει!



Μέρα που διώχνει τον διχασμό

και πιο κοντά μας φέρνει,

Μέρα που δείχνει στον εχθρό

τι κάνουμε ενωμένοι!



Μέρα για να θυμόμαστε

πως το θάρρος και η ανδρεία

δεν έχουν κόστος και τιμή

μπροστά στην παρρησία!




Ποιητική συλλογή: 28η Οκτωβρίου.


Ποίημα πρώτο: Ένδοξη μέρα.


Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Καμιά φορά το ένστικτο είναι ισχυρότερο από τη λογική

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)


Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις 20/8/2021

Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν, και η επιστήμη το παραδέχεται, ότι πρέπει να πράττουν στη ζωή τους με βάση τη λογική. Βασισμένοι στα επιστημονικά δεδομένα και στα όσα μπορούν οι αισθήσεις του ανθρώπου να προσδιορίσουν με ακρίβεια πρέπει να παίρνουν τις αποφάσεις τους και να καθορίζουν τις πτυχές της ζωής τους.


Υπάρχουν όμως περιπτώσεις στις οποίες καμιά φορά η λογική δεν οδηγεί στα αναμενόμενα αποτελέσματα. Είναι πιθανό να παίρνουμε λοιπόν μία απόφαση επειδή ακολουθούμε το ένστικτό μας και επειδή θεωρούμε ότι αυτή είναι η σωστή, ακόμα κι αν μερικές φορές η λογική μας λέει να την αναβάλλουμε ή να μην το πράξουμε καθόλου.


Στο σημείο αυτό πρέπει να εξάρουμε τον ρόλο της εμπειρίας και της σοφίας, η οποία με τα χρόνια εντυπώνεται μέσα στην ψυχή μας και μας οδηγεί να αντιλαμβανόμαστε πράγματα και να αναγνωρίζουμε τον κόσμο γύρω μας, με τρόπο τον οποίο οι νεότεροι άνθρωποι δεν μπορούν εύκολα να κατανοήσουν. Πέρα από αυτό, ιδιαίτερο ρόλο παίζει και η ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου, καθώς άλλοι ακολουθούν με μεγαλύτερη ευκολία το ένστικτό τους και άλλοι δυσκολότερα.


Με τα χρόνια λοιπόν αποκτούμε τη δυνατότητα να αναγνωρίζουμε καταστάσεις, να μπορούμε να κάνουμε ασφαλέστερες προβλέψεις και να οδηγούμαστε σε σημαντικά αποτελέσματα ακολουθώντας το ένστικτό μας. Η δυνατότητα αυτή προέρχεται εξελικτικά και βασίζεται στο πλεονέκτημα που έχει ο κάθε άνθρωπος να δοκιμάζει νέα πράγματα που αν και μερικές φορές οδηγούν σε δύσκολες καταστάσεις, άλλες μπορούν να ευνοήσουν συνολικά τη γονιδιακή μας δεξαμενή. Ακολουθώντας λοιπόν κάποιος το ένστικτό του για να ανακαλύψει μία καινούργια εφεύρεση, βοηθάει συνολικά την ανθρωπότητα και όχι μόνο τον εαυτό του.


Επίσης, οι ενστικτώδεις αντιδράσεις έχουν και το στοιχείο μέσα της επιβίωσης, καθώς μπορούμε να δράσουμε με βάση το τι νιώθουμε όχι μόνο για να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας, αλλά και για να προστατευτούμε. Ενστικτωδώς λοιπόν πολλές φορές αποφεύγουμε τους κινδύνους χωρίς να σκεφτούμε λογικά αν θα έπρεπε να αντιδράσουμε τόσο υπερβολικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του γεγονότος είναι τα μέτρα που λαμβάνουμε για την προστασία μας, όταν η διαίσθησή μας μάς λέει πως κάτι δεν πάει καλά είτε σε οικονομικό είτε σε οποιοδήποτε άλλο επίπεδο.


Η άποψή μου είναι πως σε ακραίες καταστάσεις ίσως οι ενστικτώδεις αντιδράσεις μπορούν να έχουν καλύτερα αποτελέσματα από τη μακροχρόνια σκέψη που είναι βασισμένη στη λογική. Μακροπρόθεσμα όμως η λογική είναι πολύ δύσκολο να αντικατασταθεί και να οδηγηθούμε σε μία κατάσταση όπου όλες οι αποφάσεις θα παίρνονται με βάση το ένστικτό μας. 


Το μόνο που έχουμε να κάνουμε λοιπόν είναι να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα σε αυτά τα δύο και να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου η εναρμόνισή τους θα προσφέρει τα μέγιστα αποτελέσματα στη ζωή μας και θα αποσοβήσει τους περισσότερους κινδύνους που θα βρεθούν μπροστά μας.



Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025

Τα μυστικά μιας επιτυχημένης διδασκαλίας

 Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)




Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις   20/5/2022


Η διδασκαλία είναι μία διαδικασία σύνθετη και απαιτεί πολλές δεξιότητες, ώστε να στεφθεί με επιτυχία. 


Όπως σε όλα τα επαγγέλματα, έτσι και σε αυτό του εκπαιδευτικού είναι πολύ δύσκολο να προσεγγίσει κανείς το τέλειο και να πετύχει πραγματικά μία διαφορετική, καινοτόμα και πλήρως επιτυχημένη διδασκαλία. Οι παράγοντες για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι πολλοί και ποικίλοι και δεν θα αναλυθούν σε αυτό το άρθρο. Έχουμε γράψει παρόμοια άρθρα στο παρελθόν και θα γίνει και εκτενέστερη ανάλυση στο μέλλον.


Ποια είναι όμως τα συστατικά για να πετύχουμε τα μέγιστα εκπαιδευτικά αποτελέσματα; Κατά την προσωπική μου άποψη, τρεις είναι οι παράγοντες που μπορούν να καταστήσουν μία εκπαιδευτική διαδικασία επιτυχημένη. Τα τρία δομικά στοιχεία είναι η μεταδοτικότητα του δασκάλου, η δυνατότητα ενσυναίσθησης και η επαγγελματική του κατάρτιση.


Η μεταδοτικότητα είναι κάτι το οποίο σε μεγάλο βαθμό είναι ταλέντο. Το αν μπορούμε να μεταδώσουμε γνώσεις στους άλλους με τον τρόπο που μιλάμε, τη στάση του σώματός μας και τις γνώσεις μας, απαιτεί ταλέντο και χάρισμα που πολλές φορές είναι εκ γενετής δοσμένο. Φυσικά και μπορεί να καλλιεργηθεί. Ωστόσο, μπορούμε να φτάσουμε μέχρι ενός σημείου. Αποτελεί πραγματική τύχη για τους μαθητές και τις μαθήτριες να έχουν ένα χαρισματικό δάσκαλο που να μπορεί να μεταδώσει γνώσεις χρησιμοποιώντας όλους τους δυνατούς τρόπους.


Η ενσυναίσθηση είναι μία δεξιότητα απαραίτητη για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τον χώρο της εκπαίδευσης. Φυσικά αυτή αποτελεί σημαντικό στήριγμα σε κάθε στιγμή της ζωής μας και όχι μόνο στο επάγγελμα που θα ακολουθήσουμε. Είναι πολύ σημαντική για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι νιώθουν οι άλλοι και γιατί πρέπει να κινηθούμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Φυσικά κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι εξόχως σημαντικό να γνωρίζουμε το πώς νιώθουν οι μαθητές μας, αν βαριούνται, αν υπάρχει κάτι που επηρεάζει την απόδοσή τους, αν είναι ευχαριστημένοι με όσα κάνουμε και μπορούμε να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο.


Τέλος, η επαγγελματική μας κατάρτιση είναι κάτι το οποίο καλλιεργείται στο πέρασμα των χρόνων μέσα από την εμπειρία και μέσα από τη διάθεση που έχει ο καθένας από εμάς για να βελτιωθεί. Συνδυαστικά εμπειρία και ενίσχυση γνώσεων μπορούν να προσφέρουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για μία επιτυχημένη διδασκαλία ακόμα και αν δεν έχουμε σε μεγάλο βαθμό κάποια από τις δύο ικανότητες που προαναφέρθηκαν. 


Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί λογικά κινούνται κάπου στον μέσο όρο των τριών παραπάνω δομικών στοιχείων για μία επιτυχημένη διδασκαλία. Όπως σε όλα τα επαγγέλματα, σπανίζει τόσο το ένα άκρο όσο και το άλλο άκρο. Μπορεί δηλαδή να συναντήσει κανείς εκπαιδευτικούς εξαιρετικούς που θα τους θυμάται για μία ζωή όπως και εκπαιδευτικούς που δεν θα ήθελε να τους είχε συναντήσει ποτέ στη ζωή του.


Φυσικά πρέπει να γνωρίζουμε πως έτσι είναι η ζωή και η συναναστροφή μας με άλλα άτομα, ακόμα κι αν αυτά δεν μας προσφέρουν όσα επιθυμούμε, είναι απαραίτητη για να γίνουμε δυνατότεροι και να μάθουν να προσαρμοζόμαστε σε όλες τις καταστάσεις.


Κλείνοντας, είναι καλό να επισημανθεί ότι μία πλήρης διδασκαλία περιλαμβάνει συνδυαστικά και τους τρεις παράγοντες που αναφέραμε παραπάνω. Μπορεί να έχουμε άπειρες γνώσεις αλλά αν δεν μπορούμε να τις μεταδώσουμε καθόλου, τότε τα πράγματα είναι δύσκολα. Μπορούμε πάλι να έχουμε πολλές γνώσεις και να είμαστε αρκετά μεταδοτικοί αλλά αν αδιαφορούμε για τον ψυχοσυναισθηματικό κόσμο των παιδιών, πάλι θα προκύψουν προβλήματα που αργά ή γρήγορα θα τα βρούμε μπροστά μας.


Αυτό που μπορούμε να κάνουμε εμείς ως ενεργοί εκπαιδευτικοί είναι να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε καθημερινά, να δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας, να βελτιώνουμε τις αδυναμίες μας και να καλλιεργούμε τα ταλέντα τα δικά μας και των παιδιών που έχουμε στα χέρια μας. Στο τέλος της ημέρας οφείλουμε να κάνουμε έναν απολογισμό θετικό και να είμαστε εντάξει με τον εαυτό μας και χαρούμενοι για όσα ζήσαμε σε αυτό το ταξίδι...


Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025

Λίγα λόγια για το άγαλμα της ελευθερίας

 Μια αγαπημένη ανάμνηση από ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη, με φόντο ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα του κόσμου!

🗽
​Ως εκπαιδευτικός, όμως, δεν μπορώ να μην μοιραστώ μερικές σκέψεις και γνώσεις για το Άγαλμα της Ελευθερίας.
​Λίγα λόγια για το Άγαλμα της Ελευθερίας
​Δώρο φιλίας: Ήταν δώρο από τον λαό της Γαλλίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1886, για να γιορτάσουν τη συμμαχία τους κατά την Αμερικανική Επανάσταση.
​Το πραγματικό του όνομα: Το επίσημο όνομά του είναι «Η Ελευθερία που διαφωτίζει τον Κόσμο».
​Τα σπασμένα δεσμά: Ένα από τα πιο δυνατά αλλά λιγότερο γνωστά σύμβολα βρίσκονται στα πόδια του αγάλματος. Υπάρχουν σπασμένες αλυσίδες που συμβολίζουν την κατάργηση της δουλείας και το τέλος της καταπίεσης.
​Γιατί είναι πράσινο; Το εξωτερικό του είναι φτιαγμένο από χαλκό. Το πράσινο χρώμα που βλέπουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα της φυσικής οξείδωσης του υλικού με την πάροδο του χρόνου!
​Ένα σύμβολο ελπίδας και φιλίας μεταξύ των λαών, που μας θυμίζει πάντα την αξία της ελευθερίας. 🌏

Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2025

Η ορθογραφία στο σπίτι: Ένα παιχνίδι για γονείς και παιδιά





Η εκμάθηση της ορθογραφίας μπορεί να φαντάζει «βουνό» για πολλά παιδιά, γεμάτη με κανόνες, εξαιρέσεις και ατελείωτες λίστες λέξεων για αποστήθιση. Ωστόσο, με λίγη φαντασία και δημιουργικότητα, αυτή η διαδικασία μπορεί να μεταμορφωθεί από μια κουραστική υποχρέωση σε μια διασκεδαστική περιπέτεια ανακάλυψης. Ο ρόλος σας ως γονιός δεν είναι να γίνετε ένας αυστηρός δάσκαλος, αλλά ένας σύμμαχος και συμπαίκτης σε αυτό το ταξίδι.


Ας δούμε μερικούς πρακτικούς και ευχάριστους τρόπους για να κατακτήσετε μαζί την ορθογραφία.


1. Κάντε το παιχνίδι
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν παίζουν. Μετατρέψτε την ορθογραφία σε παιχνίδι και θα δείτε αμέσως τη διαφορά στη διάθεσή τους.


Κρεμάλα: Το κλασικό και αγαπημένο παιχνίδι. Επιλέξτε λέξεις που δυσκολεύουν το παιδί.


Scrabble ή κυνήγι λέξεων: Ενθαρρύνετε το παιδί να σχηματίσει λέξεις. Κάθε σωστά γραμμένη λέξη κερδίζει πόντους.


Ορθογραφικές κάρτες: Γράψτε από τη μία πλευρά μιας κάρτας μια λέξη και από την άλλη μια πρόταση όπου λείπει η συγκεκριμένη λέξη. Το παιδί διαβάζει την πρόταση και προσπαθεί να γράψει σωστά τη λέξη.


2. Χρησιμοποιήστε τις αισθήσεις


Η μάθηση γίνεται πιο ισχυρή όταν συμμετέχουν περισσότερες από μία αισθήσεις.


Γράψιμο στον αέρα: Ζητήστε από το παιδί να γράψει μια λέξη με το δάχτυλό του στον αέρα, λέγοντας ταυτόχρονα δυνατά το κάθε γράμμα.


Πίνακας με άμμο ή αλάτι: Σε έναν δίσκο, απλώστε λίγη άμμο, αλάτι ή ακόμα και αφρό ξυρίσματος. Το παιδί γράφει τις λέξεις με το δάχτυλό του. Η αίσθηση της αφής βοηθά στην απομνημόνευση.


Μαγνητικά γράμματα ή πλαστελίνη: Σχηματίστε τις λέξεις στον πίνακα ή στο ψυγείο με μαγνητικά γράμματα ή φτιάξτε τα γράμματα με πλαστελίνη.


3. Εντάξτε την ορθογραφία στην καθημερινότητα
Κάντε την ορθογραφία μέρος της ρουτίνας σας, χωρίς να μοιάζει με μάθημα.


Η λίστα για το σούπερ μάρκετ: Ζητήστε από το παιδί να γράψει τη λίστα με τα ψώνια. Βοηθήστε το όπου δυσκολεύεται, χωρίς κριτική.


Μηνύματα και γράμματα: Ενθαρρύνετέ το να γράψει ένα μικρό σημείωμα, ένα email ή μια κάρτα στη γιαγιά και τον παππού.


Μαγειρική: Διαβάζοντας μια συνταγή, ζητήστε του να προσέξει και να γράψει τις λέξεις των υλικών που θα χρησιμοποιήσετε.


4. Οπτικοποιήστε τους κανόνες


Οι κανόνες γίνονται πιο κατανοητοί όταν τους βλέπουμε.


Χρωματιστοί κανόνες: Δημιουργήστε έναν πίνακα στον τοίχο. Για κάθε ορθογραφικό κανόνα (π.χ. οι λέξεις που τελειώνουν σε -ώνω), χρησιμοποιήστε ένα διαφορετικό χρώμα μαρκαδόρου για να γράψετε παραδείγματα.


Οικογένειες λέξεων: Βρείτε λέξεις που ανήκουν στην ίδια «οικογένεια» (π.χ. γράφω, γραφείο, γραφικός, γραφή) και γράψτε τις μαζί. Αυτό βοηθά το παιδί να καταλάβει τη ρίζα των λέξεων.


5. Η δύναμη της ανάγνωσης
Η πιο απλή και ίσως η πιο σημαντική συμβουλή. Όσο περισσότερο διαβάζει ένα παιδί, τόσο περισσότερο εξοικειώνεται οπτικά με τη σωστή γραφή των λέξεων. Διαβάστε μαζί κάθε βράδυ, επιλέγοντας βιβλία που του αρέσουν πραγματικά.


6. Επιβραβεύστε την προσπάθεια, όχι μόνο το αποτέλεσμα
Το πιο σημαντικό είναι να χτίσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού.


Δώστε έμφαση στην προσπάθεια που καταβάλλει και όχι στα λάθη. Αντί για «Αυτό είναι λάθος», δοκιμάστε να πείτε «Ήσουν πολύ κοντά! Για να δούμε μαζί ποιο γραμματάκι μας μπερδεύει εδώ;».


Να θυμάστε πάντα πως κάθε παιδί μαθαίνει με τον δικό του ρυθμό. Το μυστικό δεν κρύβεται μόνο στην αποστήθιση, αλλά στη μετατροπή της μάθησης σε μια καινούργια, κοινή και χαρούμενη περιπέτεια. Με υπομονή, αγάπη και παιχνίδι, θα δείτε το παιδί σας να ανθίζει.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΙΨΗΔΙΟΙ

 


Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2025

Δώστε προσοχή στην υπερβολική ανάλυση των σκέψεών σας


Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Ευβοϊκό τύπο στις 16/09/2022




Πολλές φορές στη ζωή συναντάμε καταστάσεις στις οποίες θέλουμε να έχουμε απόλυτη επιτυχία και να τα κάνουμε όλα τέλεια. Αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και το γνωρίζουμε εκ των προτέρων. Το μυαλό όμως έχει την τάση να μην το αναγνωρίζει και, όπως είναι λογικό, προκαλούμε στον εαυτό μας άγχος και αγωνία, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.

Η αποτυχία και η επιτυχία στη ζωή είναι και θα είναι δεδομένη. Δεν μπορούμε πάντα να νικάμε, δεν μπορούμε πάντα να είμαστε άριστοι, δεν μπορούμε πάντα να τα έχουμε όλα προγραμματισμένα και δεδομένα. Σημαντικά ζητήματα όπως είναι η υγεία μας, πολλές φορές τα παραμελούμε με αποτέλεσμα, όταν περάσει ο χρόνος από πάνω μας, να είναι πλέον αργά. Με άλλα λόγια, βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Προκαλούμε στον εαυτό μας εσωτερικές σωματικές και ψυχικές βλάβες, όχι ηθελημένα, αλλά μόνο και μόνο επειδή το μυαλό μας παίζει διάφορα παιχνίδια.

Ο πρώτος τρόπος να το αντιμετωπίσουμε αυτό είναι να αποβάλλουμε τις αγχωτικές σκέψεις, όταν αυτές έρχονται από μόνες τους στο μυαλό μας. Οι υπερβολικές φοβίες και υπερβολικοί κίνδυνοι υπάρχουν, αλλά οι πιθανότητες να μας συναντήσουν άμεσα είναι περιορισμένες. Αν συμβούν σε εμάς, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε μία εκτενέστερη ανάλυσή τους και να ψάξουμε τις πιθανές λύσεις. Στόχος είναι να κάνουμε τις συνέπειες όσο το δυνατόν ηπιότερες, αφού δεν είναι πάντα εφικτό να τις εξαλείψουμε τελείως. Τα όσα διαβάζετε σήμερα δεν σας οδηγούν σε ένα μονοπάτι για το οποίο δεν πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για το αναπάντεχο και ακραίο γεγονός στη ζωή σας. Απλά μας προτρέπουν να αφιερώσουμε λίγο χρόνο στις σκέψεις μας για το τι θα συμβεί αν προκύψει κάτι το οποίο δεν περιμένουμε και μας δείχνουν καθαρά ότι δεν είναι χρήσιμο στον βίο μας να ξυπνάμε και να κοιμόμαστε με αυτή την έννοια συνέχεια.

Θα μου πείτε πόσο εύκολο είναι αυτό στον σύγχρονο τρόπο ζωής; Οικονομικά προβλήματα, οικογενειακά προβλήματα, άνθρωποι χωρίς όνειρα και προσδοκίες από τη ζωή που μεγαλώνουν σε μία χώρα που δεν προσφέρει ιδιαίτερες ευκαιρίες ανέλιξης, αλλά και σε μία χώρα που πολλές φορές γεμίζει το σακούλι της αισιοδοξίας μόνο και μόνο από το κλίμα της. Η αλήθεια είναι ότι στη σημερινή κοινωνία οδηγούμαστε σε μία κατάσταση που δεν μπορεί εύκολα να αποφευχθεί λόγω των κοινωνικών συμβάσεων. Θεωρούμε δεδομένο ότι αν κάνουμε παιδιά, θα πρέπει να έχουν τα πάντα. Πολλές δραστηριότητες, φροντιστήρια παντός τύπου και οτιδήποτε άλλο χωράει στο μυαλό μας. Πολλές φορές δεν μπορούμε να τα προσφέρουμε όλα αυτά, με αποτέλεσμα να έρχονται στενάχωρες σκέψεις στο μυαλό μας. Ξεχνάμε όμως πως το σημαντικότερο και ομορφότερο δώρο είναι η ίδια η ζωή που προσφέρουμε, είναι η παρουσία μας μέσα στο σπίτι και τα όσα δίνουμε στα παιδιά μας στο μέτρο των δυνατοτήτων μας. Σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι αν τους προσφέραμε ακόμα περισσότερα υλικά αγαθά και δραστηριότητες θα ήταν πιο ευτυχισμένα και επιτυχημένα μελλοντικά.

Το ίδιο φυσικά ισχύει και στη δουλειά μας. Όταν αναλύουμε πολύ τα όσα συμβαίνουν σε επαγγελματικό επίπεδο και θεωρούμε τον εαυτό μας, παρότι δίνει τα πάντα, ότι δεν προσφέρει όσα μπορεί να προσφέρει, τότε αυτόματα η ανάλυση των σκέψεών μας, μας οδηγεί σε χαμηλή αυτοπεποίθηση και περισσότερο άγχος. Δώστε τον καλύτερό σας εαυτό και μη φοβάστε τίποτα. Αργά ή γρήγορα αυτό θα φανεί. Λάθη κάνουμε και θα κάνουμε. Λάθη πρέπει να κάνουμε. Δε χρειάζεται να τα αναλύουμε υπερβολικά ούτε να ψάχνουμε συνεχώς το γιατί. Αυτό που είναι αναγκαίο, μπορεί με λίγη μοναχική ή συλλογική σκέψη, να επιλυθεί, να βρεθεί η αιτία του προβλήματος και να διορθωθεί το ζήτημα που μας απασχολεί, χωρίς να ταλανιστούμε επί ώρες, μήνες, χρόνια καταστρέφοντας τις υπόλοιπες πτυχές της ζωής μας.

Όπως λέμε και εμείς οι ψαράδες, σήμερα δεν έπιασες ψάρι, αύριο δε θα πιάσεις ψάρι, μην το αναλύεις και πολύ, αν είναι να ρθει, θα έρθει. Κρατήστε στο μυαλό σας πως, αν είστε κατάλληλα προετοιμασμένοι, μελετημένοι και εξοπλισμένοι, η τύχη θα έρθει να σας βρει ακόμα και αν αργήσει. Αν κολλήσετε όμως στην υπερβολική αναλυτική σκέψη, μπορεί να μην τολμήσετε ποτέ να κάνετε την κίνηση που πρέπει να κάνετε, το επόμενο μεγάλο βήμα και να μείνετε για πάντα εγκλωβισμένοι και βυθισμένοι σε ένα τούνελ σκέψεων που δεν έχει τέλος…

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2025

Μαμά, δε θέλω να πάω σχολείο

Μαμά, δε θέλω να πάω σχολείο



Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις   11/3/2021


Τα τελευταία χρόνια, είναι αλήθεια ότι έχουμε δεχθεί όλοι και όλες τεράστια πίεση με την κατάσταση που βιώνουμε. Σαν αποτέλεσμα έχουμε γίνει περισσότερο ελαστικοί στην τήρηση των ορίων, περισσότερο ευαίσθητοι σε πολλά ζητήματα που αφορούν τα παιδιά μας.


Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αρκεί να μη γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Μετά το τέλος του εκπαιδευτικού μοντέλου της απόλυτης πειθαρχίας, το οποίο όλοι ομολογούν πλέον πως παιδαγωγικά είχε μειωμένη αξία, περάσαμε στο δημοκρατικό μοντέλο το οποίο φυσικά και έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του πρώτου. Χρειάζεται όμως σωστή διαχείριση για να είναι επιτυχημένο.


Το σχολείο, ως θεσμός, οφείλει να προετοιμάσει τα παιδιά για την ένταξή τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Όταν με το καλό οι μικροί μαθητές και μαθήτριες ενηλικιωθούν και γίνουν πολίτες, θα συναντήσουν στη ζωή τους πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες. Με άλλους θα ταιριάξουν καλύτερα και με άλλους όχι. Στις περισσότερες των περιπτώσεων όμως είναι αδύνατο να επιλέξουν μόνο έναν κύκλο ανθρώπων από τον οποίο θα περιστοιχίζονται με άτομα τα οποία αυτοί επιθυμούν. Είναι αναγκαίο να μάθουμε στα παιδιά μας να προσαρμόζονται σε όλες τις καταστάσεις, καθώς αυτή είναι μία δεξιότητα που θα τους δώσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα στη ζωή τους αργότερα. Να ξεκαθαρίσω εδώ πως δε μιλάω για ακραίες περιπτώσεις.


Από την άλλη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα μικρά παιδιά πολλές φορές, όπως και οι μεγάλοι, θέλουν να περάσει το δικό τους. Αυτό δεν έχει να κάνει με τον χαρακτήρα του παιδιού, αλλά έτσι είναι η ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία. Ακόμη και εμείς ως μεγάλοι αυτό θέλουμε. Γνωρίζουμε όμως ότι δεν είναι πάντοτε εφικτό. Πολλές φορές λοιπόν το παιδί μπορεί να βρει διάφορες δικαιολογίες επειδή απλά ίσως έχει σηκωθεί κουρασμένο και δεν θέλει να πάει στο σχολείο. Θα επιδιώξει λοιπόν να το πετύχει με κάθε τρόπο. Εμείς ως μεγάλοι συχνά μπορεί να έχουμε πει το πρωί: " Τι καλά θα ήταν να μέναμε στο κρεβάτι μας για λίγο ακόμα". Γνωρίζουμε όμως ότι αυτό δεν είναι δυνατό στην κοινωνία που ζούμε και με τις υποχρεώσεις που έχουμε. Τα παιδιά, ιδιαίτερα στο δημοτικό, δεν το κατανοούν αυτό και πρέπει να τους το διδάξουμε. Στις περισσότερες συζητήσεις που γίνονται με τα παιδιά στο μάθημα της μελέτης ή της κοινωνικής αγωγής, γνωρίζουν πάντα τη λέξη δικαίωμα, αγνοούν όμως συνήθως τη λέξη υποχρέωση…


Στην προσπάθειά τους λοιπόν να περάσει το δικό τους μπορούν να βρουν επιχειρήματα όλων των ειδών. Το πιο συχνό είναι ότι κάτι τους φταίει, κάποιος συμμαθητής τους ή κάποιος δάσκαλος. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση είναι να εξηγήσουμε στα παιδιά πως έτσι είναι η ζωή. Τουλάχιστον αυτό κάνω εγώ όταν καμιά φορά το πρωί μου λένε τα παιδάκια μου ότι δε θέλουν να πάνε στο σχολείο. Έτσι είναι οι υποχρεώσεις και οι κοινωνικές συμβάσεις και δεν μπορούμε πάντα να τις αναιρέσουμε.


Το χειρότερο που έχετε να κάνετε είναι να πέσετε στην παγίδα και να αρχίσετε να κατηγορείτε κάποιον μαθητή ή κάποιον εκπαιδευτικό. Αν θεωρείτε ότι αυτό συμβαίνει συνεχώς και είναι μία πάγια κατάσταση, τότε καλά θα κάνετε να μιλήσετε απευθείας στον εκπαιδευτικό της τάξης είτε για ζήτημα που αφορά τον ίδιο είτε για ζήτημα που αφορά τη σχέση μεταξύ μαθητών-τριών. Αν αρχίσετε να κακολογείτε οποιονδήποτε μπροστά στο παιδί, το μόνο που θα καταφέρετε είναι να χάσετε τελείως τον έλεγχο, καθώς η υποβάθμιση του δασκάλου και των συμμαθητών του μπροστά στα μάτια του παιδιού, το μόνο που θα καταφέρει είναι να δυσχεραίνει κι άλλο την παρουσία του στο σχολείο. Θα το κάνει να νιώθει άβολα, θα το κάνει να νιώθει παντοδύναμο και στο τέλος της ημέρας θα θέσετε άθελά σας εμπόδια στην ομαλή κοινωνικοποίησή του που μπορεί να γίνει μέσα από τα βιώματα που πρέπει να αντιμετωπίσει μόνο του στο σχολείο.



Επίσης, έχουμε διαπιστώσει πολλές φορές ότι τα παραπάνω συμβαίνουν και αντίστροφα. Πολλές φορές οι μικροί μαθητές και μαθήτριες, στην προσπάθειά τους να περάσει το δικό τους, επικαλούνται τους γονείς τους κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ώστε να επιτύχουν αυτό που θέλουν. Εκεί είναι ευθύνη του εκπαιδευτικού να δράσει άμεσα, να έρθει σε επικοινωνία με τον γονέα και να διαπιστώσει εάν όντως ισχύει αυτό που υποστηρίζει το παιδί ή απλά είναι μία στρατηγική για να αποφύγει κάτι που μπορεί να μην του αρέσει.


Το μυστικό λοιπόν είναι να καταλάβει κανείς πότε υπάρχει πραγματικά πρόβλημα και πότε το παιδί προσπαθεί να μας χειραγώγησει. Στο 90% των περιπτώσεων συμβαίνει το δεύτερο και μπορούμε να το επιλύσουμε με συζήτηση. Αν θεωρείτε πως έχετε κάποιο πρόβλημα το οποίο είναι παγιωμένο, τότε απευθυνθείτε αμέσως στο σχολείο και μην το αναλύετε δεξιά και αριστερά, καθώς δεν πρόκειται να καταφέρετε τίποτα θετικό. Με συζήτηση και πνεύμα καλής συνεργασίας, τα πάντα μπορούν να βρουν τον δρόμο τους…


Δημοφιλείς αναρτήσεις