Μιλτιάδης Κοτζιάμπασης (Π.Ε. 70)
Για καλύτερη θέαση, μπορείτε να γυρίσετε το κινητό οριζόντια.
Η Πρωτομαγιά ξημερώνει, και για πολλούς σημαίνει απλώς μια ανάπαυλα από την καθημερινότητα, μια ευκαιρία για εκδρομή ή χαλάρωση. Όμως, η Πρωτομαγιά δεν είναι, και δεν πρέπει να είναι, απλά μια ακόμη αργία στο ημερολόγιο. Είναι μια ημέρα με βαθύ ιστορικό και συμβολικό νόημα, μια ημέρα που μας καλεί να θυμηθούμε, να τιμήσουμε και κυρίως να αναλογιστούμε.
Η ρίζα αυτής της ημέρας βρίσκεται στους σκληρούς αγώνες των εργαζομένων στα τέλη του 19ου αιώνα, σε εποχές όπου η εκμετάλλευση ήταν ανελέητη και τα δικαιώματα ανύπαρκτα. Ήταν οι άνθρωποι εκείνοι, οι εργάτες και οι εργάτριες, που με τεράστιο κόπο και συχνά με βαρύ τίμημα, διεκδίκησαν στοιχειώδη πράγματα: ένα οκτάωρο εργασίας, καλύτερες συνθήκες, αξιοπρέπεια. Η αιματοβαμμένη ιστορία του Σικάγο το 1886 είναι απλώς ένα από τα πολλά παραδείγματα του τι χρειάστηκε να γίνει για να κατακτηθούν αυτά που σήμερα θεωρούμε (λανθασμένα, ίσως) δεδομένα.
Γι' αυτό, η Πρωτομαγιά δεν είναι μέρα για να ξεχάσουμε, αλλά για να θυμηθούμε. Να θυμηθούμε τους αγώνες, τις θυσίες, την αλληλεγγύη που χρειάστηκε για να χτιστεί ένας κόσμος με περισσότερη δικαιοσύνη στον χώρο της εργασίας – αν και ο δρόμος παραμένει μακρύς. Είναι μια ημέρα που υπενθυμίζει ότι τα δικαιώματα δεν χαρίζονται, αλλά κατακτώνται και απαιτούν διαρκή επαγρύπνηση και διεκδίκηση. Η εκμετάλλευση δεν σταμάτησε διά μαγείας την 1η Μαΐου του 1886, ούτε έχει εκλείψει σήμερα. Απλώς, αλλάζει μορφές.
Είναι εξίσου σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η Πρωτομαγιά δεν ανήκει σε καμία συγκεκριμένη ομάδα, κόμμα ή ιδεολογία. Είναι μια γιορτή, ή μάλλον μια ημέρα μνήμης και αγώνα, που αφορά όλους όσοι πιστεύουν στην αξία της ανθρώπινης εργασίας, στην ανάγκη για δίκαιες συνθήκες και στην καταπολέμηση κάθε μορφής εκμετάλλευσης. Είναι η ημέρα του εργάτη, της εργάτριας, του αγρότη, του επιστήμονα, του καλλιτέχνη, του συνταξιούχου, του ανέργου – όλων όσων συνεισφέρουν ή θέλουν να συνεισφέρουν στην κοινωνία με την εργασία τους.
Είναι λυπηρό, λοιπόν, όταν η Πρωτομαγιά γίνεται πεδίο ιδεολογικής αντιπαράθεσης ή κομματικής καπηλείας. Η ουσία της χάνεται συχνά μέσα σε συνθήματα που εξυπηρετούν μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Η ιστορία της Πρωτομαγιάς είναι πολύ πιο ευρεία και αγκαλιάζει έναν πανανθρώπινο αγώνα για αξιοπρέπεια.
Ας δούμε λοιπόν την Πρωτομαγιά όχι ως μια απλή αργία για ξεκούραση, αλλά ως μια ευκαιρία για προβληματισμό. Να αναγνωρίσουμε την αξία των αγώνων του παρελθόντος και να συνειδητοποιήσουμε την αναγκαιότητα των αγώνων του παρόντος και του μέλλοντος. Να σταθούμε ενωμένοι απέναντι στην αδικία και την εκμετάλλευση, τιμώντας το πραγματικό νόημα αυτής της ημέρας: την αταλάντευτη διεκδίκηση ενός καλύτερου κόσμου για όλους, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Η Πρωτομαγιά είναι η ημέρα που η φωνή του εργαζόμενου, σε όποιο μετερίζι κι αν βρίσκεται, πρέπει να ακούγεται δυνατά και καθαρά. Είναι η ημέρα μας.